13 Μαΐου 1920 – Παραμονή της μεγάλης μέρας – Προετοιμασίες για την απελευθέρωση της πόλης.
Η αποβίβαση του ελληνικού στρατού με βάρκες, από τα καράβια που παρέμειναν στο πέλαγος, στις προβλήτες που είχε φροντίσει να κατασκευαστούν ο μηχανικός του ελληνικού στρατού Παπαλεονάρδος.
Ο Χαρίσιος Βαμβακάς στις 13 Μαΐου 1920, με το υπ’ αρίθμ. 5633 λίαν επείγον και απόρρητον τηλεγράφημα του, προς το Υπουργείο Στρατιωτικών στην Αθήνα, τον Αντιστράτηγο Λεωνίδα Παρασκευόπουλο στην Σμύρνη και τον Αντιστράτηγο Εμμανουήλ Ζυμβρακάκη στη Θεσσαλονίκη, τους γνωρίζει ότι:
“…Στο Δεδέαγατς τα πάντα είναι έτοιμα για την απόβασιν των ελληνικών δυνάμεων. Προβλής προετοιμάσθη πλήρως δυνάμενη βαστ΄ξει και βαρύ πυροβολικόν. Λιμενάρχης Κουρμπέλης αναλαβών επισήμως καθήκοντα, απαγόρευσε από αύριο Πέμπτην ηρωΐαν έξοδο λέμβων και μηχανικός Παπαλεονάρδος παρακολουθήσει αντοχήν αποβάθρας κατά την αποβίβασιν…”.
Έτερον τηλεγράφημα εκ Θεσσαλονίκης αγγέλλει ότι ολίγον μετά μεσημβρίας εξεδόθη υπό του Αρχηγείου του Στρατού της Θράκης και νεώτερον ανακοινωθέν αναγγέλον την κατάληψιν του Δεδέαγατς έχον ούτω:
Η ΚΑΤΑΛΗΨΙΣ ΤΟΥ ΔΕΔΕΑΓΑΤΣ
Η πόλις του Δεδέαγατς κατελήφθη την 6ην πρωινήν σήμερον δι’ αποβάσεως τμημάτων του στρατού μας. Ουδέν απολύτως επεισόδιον εσημειώθη, δεν ερρίφθη ουδέ εις πυροβολισμός.
Ο ενθουσιασμός σύμπαντος του πληθυσμού της πόλεως είναι απερίγραπτος. Έλληνες και Τούρκοι υποδέχονται μετά χαράς τον στρατόν μας, εκδηλούντες την ανακούφισιν των και εφράζοντες την πεποίθησιν των περί της εξασφαλίσεως της ευημερίας των υπόο την Ελληνικήν Διοίκησην.
Οι Γάλλοι παρέσχον πάσαν δυνατήν ευκολίας δια την αποβίβασιν των ελληνικών στρατευμάτων και την κατάληψιν της πόλεως. Μετά την κατάληψιν του Δεδέαγατς ισχυρά τμήματα ήρχισαν προχωρούντα προς βορράν, προς κατάληψιν του Φερετζίκ, του Σουφλίου, του Διδυμοτείχου και άλλων σημείων ΒΑ…”.
Εφημερίδα ΑΘΗΝΑΙ, 15 Μαΐου 1920.
Πηγή: Ιστορικό Ημερολόγιο 2018 – “Ένα ταξίδι στο χρόνο – Αλεξανδρούπολη 1870 – 2018”
