Ο Δεκαπενταύγουστος αποτελεί μία από τις σπουδαιότερες γιορτές για την Ορθοδοξία. Σε κάθε γωνιά της Ελλάδας, χιλιάδες πιστοί τιμούν την Κοίμηση της Θεοτόκου. Στη Βόρεια Ελλάδα, δύο ιστορικά μοναστήρια ξεχωρίζουν στους εορτασμούς: η Ιερά Μονή Παναγίας Εικοσιφοίνισσας στο Παγγαίο και η Ιερά Μονή Παναγίας Αρχαγγελιώτισσας στην Ξάνθη.
Η Ιερά Μονή Παναγίας Εικοσιφοίνισσας
Βρίσκεται στο όρος Παγγαίο και είναι το αρχαιότερο εν ενεργεία μοναστήρι των Βαλκανίων, με ιστορία που ξεκινά τον 5ο αιώνα. Η ονομασία της προέρχεται από το θαύμα της αχειροποίητης εικόνας της Παναγίας, η οποία εμφανίστηκε με ένα «φοινικούν» (κοκκινωπό) φως σε ένα ραγισμένο ξύλο. Το μοναστήρι, που διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο κατά την Τουρκοκρατία, υπέστη πολλές καταστροφές, κυρίως από βουλγαρικές επιθέσεις. Επαναλειτούργησε το 1967 ως γυναικείο μοναστήρι.
Η Ιερά Μονή Παναγίας Αρχαγγελιώτισσας
Η μονή βρίσκεται στην Ξάνθη, στις παρυφές της Ροδόπης, και η ιστορία της πιθανόν ξεκινά στη βυζαντινή περίοδο. Το σημερινό κτίσμα χρονολογείται από το 1841, μετά από καταστροφές που προκάλεσαν δύο μεγάλοι σεισμοί. Πήρε το όνομά της από μία θαυματουργή εικόνα του 16ου αιώνα, όπου η Θεοτόκος απεικονίζεται με τους Αρχαγγέλους Γαβριήλ και Μιχαήλ. Η μονή θεωρείται διαχρονικά πνευματικός φάρος για την περιοχή.
Βλέπε το αφιέρωμα του ΑΠΕ-ΜΠΕ/Βασίλη Λωλίδη: Δεκαπενταύγουστος στα μονοπάτια της πίστης, από το Παγγαίο ως την Ξάνθη