Γράφει ο Θεολόγος, Εκκλησιαστικός Ιστορικός, Νομικός, Ιωάννης Ελ. Σιδηράς.
Η Παναγία Φανερωμένη Βαθυρρύακος στην Κομοτηνή, γνωστή και ως η «μικρή Τήνος της Θράκης», αποτελεί σημαντικό θρησκευτικό και ιστορικό κέντρο της περιοχής. Η ιστορία της περιοχής χάνεται στους αιώνες, με τον 12ο αιώνα να αναφέρεται ως «Παναγιά» από τον Βυζαντινό χρονογράφο Καντακουζηνό, υποδεικνύοντας την ύπαρξη ιερού προσκυνήματος αφιερωμένου στην Παναγία .
Κατά την Οθωμανική περίοδο, η περιοχή χωρίστηκε σε τέσσερα τσιφλίκια: Κιρ-Τσιφλίκ, Φατήρ-Γιακά, Ορταντζή και Κιρσάρτζα. Στο τσιφλίκι Φατήρ-Γιακά, ο τσιφλίκης είδε σε όραμα τον Σταυρό πάνω σε καραγάτσι, οδηγώντας στην ανακάλυψη της θαυματουργής εικόνας της Παναγίας Φανερωμένης .
Η εικόνα μεταφέρθηκε στον Μητροπολιτικό Ναό Κοιμήσεως της Θεοτόκου Κομοτηνής, και η ανέγερση εκκλησίας στο τσιφλίκι έγινε με τη βοήθεια των ευεργετών Ελευθερίου Τελωνίδη και Κωνσταντίνου Σκουτέρη, οι οποίοι αγόρασαν την περιοχή γύρω από το 1904 .
Για περισσότερες πληροφορίες, μπορείτε να διαβάσετε το πλήρες άρθρο εδώ: Παναγία Φανερωμένη Βαθυρρύακος Κομοτηνής: Η μικρή Τήνος της Θράκης