Γράφει ο Νίκος Αρβανίτης
Οι ψευδεπίγραφες με πρόσημο τουρκικού εθνικισμού εκδηλώσεις ελαιοπάλης στην τοποθεσία Φλάμπουρο/Ακρίτα (Αλάνατ στα πομάκικα και Αλάν Τεπέ στα τουρκικά), υπό την διοργανωτική αιγίδα των εγκαθέτων του τουρκικού παρακράτους της Θράκης, ολοκληρώθηκαν στις 24 Αυγούστου 2025.
Περιορισμένη Προσέλευση και Εσωτερικές Αντιθέσεις
Σε αντίθεση με άλλες χρονιές, η φετινή εκδήλωση σημαδεύθηκε από γεγονότα που αποκάλυψαν σοβαρές αδυναμίες στη διοργάνωση και διαχείριση εκ μέρους των διοργανωτών. Παρά την παρουσία υψηλόβαθμων Τούρκων αξιωματούχων – όπως ο Γενικός Πρόξενος Aykut Ünal και οι δήμαρχοι Προύσας Mehmet Ali Yazıcı, Mehmet Aydın Saldız και Erkan Aydın – και τη συμμετοχή φιλοπροξενικών και τουρκοδίαιτων μελών της μειονότητας, η προσέλευση του κοινού ήταν περιορισμένη, κυρίως στις τελετές πρωτοκόλλου. Το γεγονός αυτό δείχνει ότι η τοπική κοινωνία δεν τρέφει ιδιαίτερη εκτίμηση για τον φιλοπροξενικό μηχανισμό.
Ιδιαίτερη εντύπωση προκάλεσε η απουσία των ψευδομουφτήδων, υπογραμμίζοντας τις εσωτερικές αντιθέσεις εντός της μειονότητας και κυρίως μία δυσαρέσκεια στο πρόσωπο του ίδιου του Τούρκου Προξένου που το ‘χει παρακάνει με τα τουρκοεθνικιστικά πανηγύρια..
Αλάν Τεπέ 2025: Φιλοπροξενική φιέστα χωρίς κόσμο στην εναρκτήρια τελετή!
Έλεγχοι, Πρόστιμα και Διοικητικό Χάος
Η κατάσταση επιδεινώθηκε από μια απρόσμενη επιχείρηση ελέγχου από Αστυνομία και ΕΦΚΑ, η οποία μετατράπηκε σε σκηνικό έντασης: «Τα πρόστιμα έπεσαν βροχή», ανέφεραν παρευρισκόμενοι. Κάτοικοι, πανηγυρίζοντες και επαγγελματίες στράφηκαν κατά του Δημάρχου Ερντέμ Χουσεΐν, απαιτώντας εξηγήσεις. Ο ίδιος επέλεξε να παραμείνει αθέατος, γεγονός που τροφοδότησε την οργή και την αίσθηση εγκατάλειψης από τη διοίκηση.
Παράλληλα, αποκαλύφθηκαν σοβαρά νομικά και διοικητικά προβλήματα στον τρόπο λειτουργίας της εκδήλωσης:
-
Πολλοί εκθέτες δεν κόβουν αποδείξεις ούτε δηλώνουν εισόδημα, καθώς δεν διαθέτουν ταμειακές μηχανές.
-
Σερβιτόροι και άλλοι εργαζόμενοι απασχολούνται αδήλωτοι, χωρίς καταχώρηση στο ΙΚΑ.
-
Ζώα σφάζονται εκτός αδειοδοτημένων σφαγείων, χωρίς έγκριση υγειονομικών υπηρεσιών.
-
Πλανόδιοι πωλητές λειτουργούν χωρίς άδεια από το τμήμα Εμπορίου.
-
Χρήση δασικού χώρου και ανάμματα φωτιάς για ψήσιμο πραγματοποιούνται χωρίς άδεια από δασική και πυροσβεστική υπηρεσία.
Οι έλεγχοι κάλυψαν μόλις το 10% των εκθετών, ενώ οι παραβάτες συνέχισαν τη δραστηριότητά τους με ελάχιστες συνέπειες, αποκαλύπτοντας ανοχή και έλλειψη συντονισμού από τις αρμόδιες αρχές.
Παρέμβαση του ελληνικού κράτους και μήνυμα νομιμότητας
Η παρουσία πλανόδιων πωλητών και η στήριξη των πάγκων τους φαίνεται ότι γίνονταν με την ανοχή και συναίνεση του Δήμου, και οι πωλητές πιθανώς πίστευαν ότι όλα ήταν νόμιμα, εξ ου και τα παράπονα.
Το εντυπωσιακό είναι ότι φέτος πραγματοποιήθηκαν κλιμάκια ελέγχων από Αστυνομία και ΕΦΚΑ, κάτι που δεν είχε συμβεί τα προηγούμενα χρόνια, παρά τις παρόμοιες καταγγελίες. Αν και οι έλεγχοι κάλυψαν μόλις το 10% των εκθετών, η παρέμβαση αυτή αποτελεί ένδειξη ότι σε κεντρικό επίπεδο κινητοποιήθηκαν μηχανισμοί για την τήρηση της νομιμότητας.
Η δράση αυτή στέλνει σαφές μήνυμα στους διοργανωτές ότι η παρανομία δεν γίνεται πλέον ανεκτή, σηματοδοτώντας αλλαγή στάσης μετά από χρόνια ανοχής και εθισμού σε παρατυπίες.
Χαμός στο Αλαντεπέ – Έλεγχοι, πρόστιμα και η αμηχανία του Ερδέμ Χουσεΐν
Η Αλλοίωση της Παράδοσης από τον Τουρκικό Εθνικισμό
Στη Θράκη, η “πάλη” γύρω από την ταυτότητα της μειονότητας και την αυθεντικότητα της αλεβίτικης παράδοσης δεν είναι νέο φαινόμενο. Από το 1998 και μετά, όταν ο τουρκοποιηθείς Χασάν Μπεκήρουστα αποχώρησε από τα τοπικά δρώμενα και τοποθέτησε στη θέση του τον σουνίτη γαμπρό του, Μεσούτ Σερίφ, ξεκίνησε μια προσπάθεια μετατροπής μπεκτασήδικων εκδηλώσεων σε εργαλεία σουνιτικού ελέγχου. Ο τελευταίος στελέχωσε το πανηγύρι αποκλειστικά με σουνίτες, αλλοιώνοντας τη φυσική σύνθεση των τοπικών παραδόσεων.
Η αντίδραση των μπεκτασήδων το 2017, με τη διοργάνωση ανεξάρτητου πανηγυριού (4–6 Αυγούστου), ανέδειξε την αποφασιστικότητά τους να υπερασπιστούν την παράδοσή τους απέναντι σε πιέσεις σουνιτοποίησης, όπως θρησκευτικά μαθήματα, παρουσία σουνιτών ιμάμηδων και ανέγερση τζαμιών σε πομακοχώρια χωρίς ιστορική βάση.
Η ιστορική πάλη με λάδι, που ανάγεται στον 4ο π.Χ. αιώνα, περιορίζεται πλέον από τον τουρκικό εθνικισμό σε ένα δρώμενο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Η αλλοίωση της συλλογικής μνήμης, σε συνδυασμό με τη δράση του τουρκικού παρακράτους, υπονομεύει την εμπιστοσύνη της τοπικής κοινωνίας και απειλεί την αυθεντικότητα της πολιτιστικής κληρονομιάς, μετατρέποντας μια ζωντανή παράδοση σε εργαλείο πολιτικής και εθνικιστικής επιρροής.
Συμπερασματικές Εκτιμήσεις
Συνολικά, η εκδήλωση εμφανίζεται ως θεσμικά προβεβλημένη, αλλά κοινωνικά αμφιλεγόμενη και διοικητικά προβληματική. Η προσπάθεια ενίσχυσης της τουρκικής παρουσίας συγκρούεται με την αντίληψη και τη δυσαρέσκεια της τοπικής κοινότητας, ενώ η έλλειψη διαφάνειας και αποτελεσματικού ελέγχου εγείρει σοβαρά ερωτήματα για τη νομιμότητα και την ευθύνη των διοργανωτών.
Η φετινή παρέμβαση των κεντρικών μηχανισμών (Αστυνομία, ΕΦΚΑ) αποτελεί ένδειξη ότι η νομιμότητα επιχειρείται να επανέλθει ως βασικός άξονας λειτουργίας της εκδήλωσης. Η παρουσία ελέγχων και προστίμων στέλνει μήνυμα στους διοργανωτές ότι η παρανομία δεν είναι πλέον ανεκτή, διαμορφώνοντας μια νέα δυναμική σε σχέση με προηγούμενες χρονιές όπου υπήρχε ανοχή.
Η συνύπαρξη αυτών των δικτύων με τις παρατυπίες και την περιορισμένη αποδοχή από την τοπική κοινωνία υπογραμμίζει ότι η εκδήλωση λειτουργεί κυρίως ως πολιτιστική, πολιτική και οικονομική πλατφόρμα, δημιουργώντας εντάσεις γύρω από τη νομιμότητα, τη διαχείριση και την αυθεντικότητα της πολιτιστικής κληρονομιάς.
Παράρτημα: Who is Who των Συμμετεχόντων
Η εκδήλωση συγκέντρωσε παράγοντες από διαφορετικά επίπεδα εξουσίας και κοινωνικής επιρροής, που μπορούν να κατηγοριοποιηθούν ως εξής:
1. Τουρκική πολιτική και διοικητική παρουσία
-
Γενικός Πρόξενος Aykut Ünal: Εκπροσωπεί την Τουρκική Δημοκρατία και συνδέει τις εκδηλώσεις με τουρκικές κρατικές υπηρεσίες.
-
Δήμαρχοι Προύσας και δημοτικών περιοχών Yıldırım και Osmangazi (Mehmet Ali Yazıcı, Mehmet Aydın Saldız, Erkan Aydın): Δημιουργούν δίαυλο επικοινωνίας μεταξύ Τουρκίας και φιλοπροξενικής μειονότητας.
2. Φιλοπροξενικοί παράγοντες τοπικής εμβέλειας
-
Βουλευτής Ροδόπης Özgür Ferhat και Αναπληρωτής Ψευδομουφτής Κομοτηνής Fehim Ahmet: Νομιμοποιούν το ψευδοαφήγημα περί «διατήρησης παραδόσεων και πολιτισμού».
-
Kerem Abdurahimoglu (Πρόεδρος “Τουρκικής Ένωσης Ξάνθης”) και Sedat Hasan (Πρόεδρος “Ένωσης Τουρκικής Νεολαίας Κομοτηνής”): Εντάσσουν κατοίκους στις παρακρατικές φιλοπροξενικές δομές με εθνικιστική ατζέντα. Τα χορευτικά συγκροτήματα των ενώσεών τους ενισχύουν το εθνικιστικό φολκλόρ της εκδήλωσης.
-
Hüseyin Baltacı (Πρόεδρος Συνδέσμου Αποφοίτων Ανώτατης Εκπαίδευσης Μειονότητας) και Metin Hacıosman (Αντιπρόεδρος κόμματος DEB): Λειτουργούν ως κόμβοι πολιτικής και εκπαιδευτικής επιρροής.
3. Τοπικοί πολιτιστικοί και συνεταιριστικοί φορείς
-
Sinan Ahmet (Πρόεδρος Συνεταιρισμού Καπνοπαραγωγών Θράκης): Δημιουργεί παράλληλες οικονομικές δομές υπό τον έλεγχο του τουρκικού Προξενείου, κυρίως στην καπνοπαραγωγική περιοχή των Αρριανών.
-
Necmettin Kahya (Πρόεδρος Συλλόγου Seçek): Υποστηρίζει την τουρκοποίηση των Μπεκτασήδων-Αλεβιτών της περιοχής και λειτουργεί υπό την πλήρη κάλυψη του τουρκικού παρακράτους.
