Υπόθεση Τραπεζοκαθισμάτων στην Κομοτηνή: Μετωπική Δήμου, Αντιπολίτευσης και Επαγγελματιών εν μέσω Νομικών και Κοινωνικών Προκλήσεων
Σε μια συγκυρία όπου το κέντρο της Κομοτηνής θυμίζει περισσότερο «κρανίου τόπο» παρά ζωντανή πλατεία, όπως χαρακτηριστικά σχολίασε ο πρόεδρος του ΕΒΕ Ροδόπης, Θεόδωρος Σαββάκης, το ζήτημα των τραπεζοκαθισμάτων στην Πλατεία Ειρήνης εξελίσσεται σε μείζον τοπικό πολιτικό και κοινωνικό θέμα. Εν μέσω αντιπαραθέσεων, ελέγχων, προστίμων και ερωτημάτων για τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων, οι τοπικοί φορείς καλούνται να απαντήσουν: Πού τελειώνει η νομιμότητα και πού αρχίζει ο κοινωνικός συμβιβασμός;
Κομοτηνή: Η ανάπλαση των… τραπεζοκαθισμάτων και η απούσα πολιτική βούληση
Η Απομάκρυνση και οι Κατηγορίες
Το πρόβλημα πήρε διαστάσεις όταν εστιατόρια και καφέ της κεντρικής πλατείας υποχρεώθηκαν να απομακρύνουν τα τραπεζοκαθίσματά τους, υπό την απειλή προστίμων. Η αιτία; Η απουσία κανονιστικής πρόβλεψης για την ανάπτυξή τους εντός της Πλατείας Ειρήνης, γεγονός που ανάγεται στο 2018, όταν το Δημοτικό Συμβούλιο δεν συμπεριέλαβε σχετική πρόβλεψη στον τότε σχεδιασμό. Σήμερα, ο Δήμαρχος Κομοτηνής Γιάννης Γκαράνης απορρίπτει τις επικρίσεις, κάνοντας λόγο για «υποκρισία και μετάθεση ευθυνών» από την αντιπολίτευση, υπενθυμίζοντας ότι πολλοί από τους επικριτές του είχαν τότε συναινέσει, είτε με την ψήφο τους είτε με τη σιωπή τους.
«Τώρα ξαφνικά θυμήθηκαν τις κοινωνικές τους ευαισθησίες;» διερωτάται δηκτικά ο Δήμαρχος, διαβεβαιώνοντας ότι σύντομα θα υπάρξει νέα κανονιστική ρύθμιση με τη συμμετοχή όλων των εμπλεκομένων.
Αντώνης Γραβάνης: «Η πόλη αδειάζει»
Από την άλλη πλευρά, ο επικεφαλής της δημοτικής παράταξης «Κομοτηνή Δυνατά», Αντώνης Γραβάνης, επισημαίνει τη βαθύτερη διάσταση του ζητήματος. Σε δημόσια δήλωσή του, τόνισε ότι η απομάκρυνση τραπεζοκαθισμάτων και η επιβολή προστίμων στους επιχειρηματίες δεν αποτελούν λύση αλλά «σύμπτωμα ενός ευρύτερου οικονομικού και κοινωνικού κατήφορου». Θυμίζει ότι ήδη από το τέλος της πανδημίας έχει ζητήσει την αναθεώρηση της κανονιστικής για την αξιοποίηση των κοινόχρηστων χώρων, προτείνοντας:
-
Συγκεκριμένο αριθμό θέσεων τραπεζοκαθισμάτων με σεβασμό στον δημόσιο χώρο,
-
Αύξηση εσόδων του Δήμου από νόμιμες παραχωρήσεις,
-
Ίσους όρους για όλες τις επιχειρήσεις,
-
Μέριμνα για τις χαμένες θέσεις εργασίας και τις επηρεαζόμενες οικογένειες.
Κλείνοντας, ζητά «σεβασμό, λογική και διάλογο» ώστε να επανέλθει η ζωή στο κέντρο της πόλης.
Η Παρέμβαση του ΕΒΕ Ροδόπης: Αναγκαία η Συνεννόηση
Πιο διαλλακτική στάση τηρεί το Επαγγελματικό και Βιοτεχνικό Επιμελητήριο Ροδόπης, το οποίο καλεί όλες τις πλευρές σε ουσιαστικό διάλογο. Το ΕΒΕΡ τονίζει την ανάγκη ενός ρεαλιστικού και βιώσιμου πλαισίου που να συνδυάζει:
-
Τον σεβασμό στον δημόσιο χώρο,
-
Τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων,
-
Την αισθητική της πόλης,
-
Τη διαφάνεια στους κανόνες.
Ο Θεόδωρος Σαββάκης, Πρόεδρος του Επιμελητηρίου, ασκεί κριτική στους ελέγχους που έγιναν με «υπερβολική ένταση» σε λάθος χρονική στιγμή, καθώς, όπως σημειώνει, «υπήρχε μια άτυπη ανοχή λόγω Covid». Καλεί, δε, σε νέα διαβούλευση το φθινόπωρο, στο πλαίσιο διαμόρφωσης της επικείμενης κανονιστικής απόφασης.
Το Νομικό Πλαίσιο και η Ευθύνη των Επιχειρηματιών
Σύμφωνα με το θεσμικό πλαίσιο , οι καταστηματάρχες της εστίασης οφείλουν να γνωρίζουν ότι:
-
Οποιαδήποτε χρήση κοινόχρηστου χώρου χωρίς άδεια είναι αυθαίρετη και επιφέρει πρόστιμο.
-
Η άδεια καθορίζεται από τον Δήμο και περιλαμβάνει συγκεκριμένο εμβαδόν βάσει της πρόσοψης του καταστήματος.
-
Απαγορεύονται σταθερές κατασκευές, πινακίδες ή εξοπλισμός εκτός των ορίων που έχουν παραχωρηθεί.
-
Οι πλατείες έχουν ειδικό καθεστώς: δεν παραχωρούνται τμήματά τους αυθαίρετα, εκτός αν πληρούνται οι νόμιμες προϋποθέσεις.
-
Η ευθύνη για υπέρβαση των ορίων βαραίνει αποκλειστικά τον επιχειρηματία.
Το νομικό πλαίσιο είναι σαφές και αυστηρό, ωστόσο — όπως διαφαίνεται από την κοινωνική αντίδραση στην Κομοτηνή — η απόλυτη εφαρμογή του χωρίς πρόνοια για μεταβατικά στάδια ή χωρίς διάλογο με την τοπική αγορά, μπορεί να δημιουργήσει περισσότερα προβλήματα από όσα επιλύει.
Συμπέρασμα: Πέρα από τη Νομιμότητα, η Πολιτική της Ζωντανής Πόλης
Το ζήτημα των τραπεζοκαθισμάτων στην Κομοτηνή δεν είναι απλώς τεχνικό ή νομικό. Είναι βαθιά πολιτικό και κοινωνικό, καθώς αφορά την ταυτότητα του δημόσιου χώρου, τη βιωσιμότητα της τοπικής οικονομίας, τη συμμετοχή των πολιτών στη λήψη αποφάσεων και τελικά το πώς οραματιζόμαστε τη ζωή στο κέντρο μιας πόλης που δοκιμάζεται από οικονομικές, δημογραφικές και πολιτισμικές αλλαγές.
Ο Δήμος, η αντιπολίτευση, οι επαγγελματίες και οι πολίτες καλούνται πλέον όχι να διαπραγματευτούν απλώς τετραγωνικά, αλλά να συνδιαμορφώσουν ένα πλαίσιο κανόνων που θα εγγυάται και τη νομιμότητα και τη ζωντάνια της Κομοτηνής. Διότι χωρίς κανόνες, η πλατεία καταλήγει ζούγκλα — αλλά χωρίς ζωή, γίνεται έρημος.
Ποιός και γιατί άλλαξε τα σχέδια για την ανάπλαση Καβείρων και Σοφ. Κομνηνού;