Σε μια εξαιρετικά φορτισμένη πολιτικά συγκυρία και με σαφές συμβολικό φορτίο, πραγματοποιήθηκε στις 24 Ιουλίου στην Κομοτηνή η τελετή μνήμης για τα 30 χρόνια από τον θάνατο του Σαδίκ Αχμέτ, ιδρυτή του κόμματος DEB και κεντρικής φιγούρας του τουρκικού εθνικισμού στη Θράκη. Η ημερομηνία της τελετής συνέπεσε με την ελληνική επέτειο αποκατάστασης της Δημοκρατίας, δημιουργώντας ένα παράλληλο αφήγημα που αμφισβητεί την εθνική κανονικότητα της περιοχής και υπενθυμίζει την επιδιωκόμενη «τουρκοποίηση» της μειονότητας με όρους γεωπολιτικού ερείσματος.
Η τελετή εξελίχθηκε σε μια συγκέντρωση άτυπου διεθνούς μετώπου εθνοϊσλαμιστών με σαφή αναφορές σε τουρκική ταυτότητα, υπεράσπιση του «αγώνα του Σαντίκ» και ρητή προβολή θέσεων για πολιτισμική και θρησκευτική αυτονομία – ακόμα και δικαίωμα αυτοπροσδιορισμού.
Συμβολισμός και χρονοθέτηση: Το μνημόσυνο ως πολιτικό εργαλείο
Η τελετή πραγματοποιήθηκε ανήμερα της 24 Ιουλίου , δηλαδή της επετείου της Μεταπολίτευσης και της αποκατάστασης της Δημοκρατίας στην Ελλάδα, γεγονός ιστορικό για το οποιό δεν γίνεται καμία αναφορά στην τοπική κοινωνία. Η επιλογή της ημερομηνίας από τους διοργανωτές κάθε άλλο παρά τυχαία ήταν: αξιοποιήθηκε ως μήνυμα επαναδιεκδίκησης εθνικών αφηγήσεων εντός της Θράκης, με σαφή αναφορά στο ιδεολογικό και γεωπολιτικό αποτύπωμα του τουρκικού κράτους εντός της Ελληνικής Επικράτειας.
Η πολιτική εκμετάλλευση του ονόματος του Σαδίκ Αχμέτ, ιδρυτή του Κόμματος Ισότητας, Ειρήνης και Φιλίας (DEB), έλαβε φέτος διαστάσεις που ξεπέρασαν κάθε προηγούμενο. Την τελετή τίμησαν με την παρουσία τους:
-
Η Υπουργός Οικογένειας και Κοινωνικών Υπηρεσιών της Τουρκίας, Mahinur Özdemir Göktaş,
-
Ο ηγέτης του ακροδεξιού BBP, Mustafa Destici,
-
Εκπρόσωποι του ισλαμιστικού κόμματος Zafer,
-
Βουλευτές του CHP και του İYİ,
-
Δήμαρχοι από την Ανατολική Θράκη και από τη Δυτική Θράκη, μεταξύ αυτών οι Caner Imam, Ahmet Kurt Burt και Erdem Hüseyin,
-
Μέλη της YTB, του Diyanet, του Beşir Derneği και του MÜSİAD,
-
Εκπρόσωποι του Κόμματος Δικαιωμάτων και Ελευθεριών (HÖH) από τη Βουλγαρία,
-
Ο Ναΐμ Ελ Γκαντούρ, Πρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Μουσουλμάνων,
-
Η Jill Evans, πρώην ευρωβουλευτής και αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Ελεύθερης Συμμαχίας, με σαφείς αναφορές στο δικαίωμα αυτοπροσδιορισμού.
Έντονη ρητορική, πολιτική όξυνση και επιθετικά μηνύματα προς την Ελλάδα
Κατά τη διάρκεια των ομιλιών στο μνήμα του Σαδίκ Αχμέτ, πολλοί από τους παρευρισκόμενους εκπροσώπους ανέπτυξαν ρητορική με σαφώς ανθελληνικά χαρακτηριστικά, επαναλαμβάνοντας ισχυρισμούς περί «καταπίεσης της τουρκικής ταυτότητας», «άρνησης της θρησκευτικής ελευθερίας» και «πολιτικής καταστολής των Τούρκων της Δυτικής Θράκης».
Ο ηγέτης του BBP, Μουσταφά Ντεστιτσί, ξεπέρασε κάθε προηγούμενο με τις δηλώσεις του, κάνοντας λόγο για «συνέχιση του αγώνα του Σαντίκ Αχμέτ για επιβίωση ως Τούρκοι και Μουσουλμάνοι» και απειλώντας ανοιχτά με παραβίαση της αρχής της αμοιβαιότητας προς την ελληνική πλευρά, όσον αφορά τα δικαιώματα της ελληνικής μειονότητας στην Τουρκία.
Ο ίδιος κατήγγειλε την Ελλάδα ότι «δεν σέβεται καμία από τις διεθνείς της δεσμεύσεις» και κάλεσε την Τουρκία να προχωρήσει σε «συμμετρικές παρεμβάσεις». Χαρακτηριστική ήταν η αποστροφή του: «Η παλιά Τουρκία δεν υπάρχει πια. Υπάρχει μια ισχυρή Τουρκία που μπορεί να φέρει όλεθρο όχι μόνο στη Δυτική Θράκη αλλά και στην Κύπρο, τη Συρία, το Ιράκ και τον Καύκασο».
Μ. Ντεστιτσί: “Απειλές αντιποίνων και τουρκικός εθνικισμός” στην καρδιά της Κομοτηνής
Η Mahinur Göktaş, εκπροσωπώντας το τουρκικό κράτος, τόνισε ότι η Άγκυρα βρίσκεται «πάντα δίπλα στους ομογενείς της στη Δυτική Θράκη» και μετέφερε μήνυμα του προέδρου Ερντογάν περί «διατήρησης της ταυτότητας και της θρησκείας των Τούρκων της Θράκης ως γέφυρα ειρήνης».
30ή Επέτειος Σαδίκ Αχμέτ: Τι Σηματοδοτεί η Επίσκεψη της Mahinur Özdemir Göktaş στη Θράκη;
Από τη θρησκευτική προσευχή στο πολιτικό μήνυμα: Το ισλαμοεθνικιστικό μόρφωμα
Η τελετή ξεκίνησε με κορανική προσευχή στον τάφο του Αχμέτ, υπό την εποπτεία των ψευδομουφτήδων Ιμπραήμ Σερίφ και Μουσταφά Τράμπα. Η θρησκευτική ευλάβεια γρήγορα μετατράπηκε σε πολιτική διακήρυξη.
Οι παρεμβάσεις τόσο από τον Ελ Γκαντούρ όσο και από εκπροσώπους βαλκανικών τουρκικών οργανώσεων συγκλίνουν στην ίδια γραμμή: παρουσίαση της μουσουλμανικής μειονότητας ως «θύμα καταπίεσης», παράλληλα με διασπορά μηνυμάτων ενότητας των τουρκικών πληθυσμών στα Βαλκάνια, με άξονα αναφοράς την Τουρκία.
Εκδόσεις, νεολαία και προπαγανδιστικό υλικό
Στον Σύλλογο Τουρκικής Νεολαίας Κομοτηνής (GTGB) παρουσιάστηκε βιβλίο αφιερωμένο στον Σαντίκ Αχμέτ, με τίτλο «Ο Δρ. Σαντίκ Αχμέτ και τα Δικαιώματα των Μειονοτήτων στα Πρακτικά της Βουλής των Ελλήνων», ενώ ακολούθησε δημόσια συζήτηση με θέμα την πολιτική κληρονομιά του.
Συμπεράσματα: Από μνημόσυνο, εργαλείο γεωστρατηγικής επιρροής
Το φετινό μνημόσυνο του Σαδίκ Αχμέτ στην Κομοτηνή υπήρξε κάτι περισσότερο από θρησκευτική ή πολιτισμική εκδήλωση μνήμης. Ανέδειξε τη διαρκώς εντεινόμενη εργαλειοποίηση της τουρκικής μειονότητας από την Άγκυρα, τη μετατροπή των εθνοθρησκευτικών συμβόλων σε φορείς γεωπολιτικής επιρροής, και την αξιοποίηση της δημόσιας σφαίρας της Θράκης ως πεδίο ανάδειξης της νεοοθωμανικής στρατηγικής.
Σε μια περίοδο όπου η Τουρκία προβάλλει παντού την ισχύ της μέσω «συμπατριωτών», της YTB και των δικτύων Diyanet – Beşir – Μουφτήδων, η παρέλαση πολιτικών και παραπολιτικών παραγόντων στην Κομοτηνή δεν ήταν τίποτε λιγότερο από ένα οργανωμένο μήνυμα: η Θράκη παραμένει στον γεωπολιτικό χάρτη της Τουρκίας.
