Γράφει ο Νίκος Αρβανίτης
Η διακοπή του επιδόματος βαριάς αναπηρίας εφ’ όρου ζωής για άτομα που διαμένουν σε οικοτροφεία και άλλες ειδικές δομές έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις. Οι δικαιούχοι, παρά το γεγονός ότι ζουν αξιοπρεπώς, με πρόσβαση σε φάρμακα, αθλητικές δραστηριότητες, διατροφή και προσωπική φροντίδα, βλέπουν να τους στερείται ένα θεμελιώδες οικονομικό δικαίωμα, που εξασφάλιζε ανεξαρτησία και αξιοπρέπεια.
Τα οικοτροφεία δεν είναι άσυλα ούτε χώροι εγκλεισμού. Οι κάτοικοι είναι άτομα με βαριά αναπηρία που χρειάζονται καθημερινή υποστήριξη και έξοδα για να ζουν πλήρως ενεργά και ανεξάρτητα. Η αφαίρεση του επιδόματος υπονομεύει τη δυνατότητα τους να καλύψουν βασικές ανάγκες και να συμμετέχουν ενεργά στην κοινωνία.
Η Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (ΕΣΑμεΑ) έχει εκφράσει έντονη διαμαρτυρία για την απόφαση, τονίζοντας ότι η νομοθεσία αγνοεί τις πραγματικές ανάγκες των ανθρώπων με βαριά αναπηρία που ζουν σε δομές, μετατρέποντας σε αδικία το συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα στο επίδομα.
Διευκρινίσεις από το Υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας για την υποστήριξη ατόμων με αναπηρία σε οικοτροφεία
Με αφορμή ένα αίτημα μητέρας ατόμου με αναπηρία, που επανέρχεται κατά διαστήματα στη δημοσιότητα, και προκειμένου να αποφευχθούν εσφαλμένες εντυπώσεις, το Υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, το οποίο εποπτεύει τον ΟΠΕΚΑ, , μέσω του Γενικού Γραμματέα Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Καταπολέμησης της Φτώχειας, Πρόδρομου Πύρρου,διευκρινίζει τα εξής:
Όταν ένας συμπολίτης μας με νοητική υστέρηση ή/και αυτισμό διαμένει σε οικοτροφείο, το Υπουργείο καταβάλλει 1.500 ευρώ μηνιαίως απευθείας στο οικοτροφείο, αντί για τα 569 ευρώ του επιδόματος. Με αυτόν τον τρόπο, η πολιτεία ενισχύει το άτομο με αναπηρία με ποσό υπερδιπλάσιο του επιδόματος.
Η απευθείας καταβολή στο οικοτροφείο γίνεται για να διασφαλιστεί ότι τα χρήματα χρησιμοποιούνται αποκλειστικά για τη φροντίδα του ατόμου. Όπως έχει επισημανθεί από το γονεϊκό κίνημα, υπήρχαν περιπτώσεις όπου το τροφείο, ενώ καταβαλλόταν στους γονείς, δεν αποδίδονταν στον φορέα που φρόντιζε το παιδί. Σημειώνεται επίσης ότι το ημερήσιο τροφείο έχει πρόσφατα αυξηθεί από 34 ευρώ σε 50 ευρώ.
Όταν το άτομο διαμένει σε Στέγη Υποστηριζόμενης Διαβίωσης, δηλαδή σε σπίτι, το επίδομα δεν διακόπτεται και επιπλέον η Στέγη λαμβάνει 2.100 ευρώ, παράλληλα με τις λοιπές καλύψεις του ΕΟΠΥΥ και τις αποζημιώσεις για συμμετοχή σε ΚΔΗΦ ή ΚΔΑΠΑμεΑ.
Με όλα τα παραπάνω, αποτυπώνεται με σαφήνεια η πραγματική στήριξη που παρέχει η πολιτεία στα άτομα με αναπηρία, εξασφαλίζοντας τόσο την φροντίδα τους όσο και την οικονομική αξιοπρέπεια.
Προσωπική μαρτυρία: Η ζωή με τον Γιάννη
Το επίδομα βαριάς αναπηρίας εφόρου ζωής που είχε ο Γιάννης διακόπηκε με την είσοδό του στο οικοτροφείο. Για 11 μήνες, οι γονείς του καλύπτουν οι ίδιοι τα μηνιαία έξοδα, ενώ ο Γιάννης θα μπορούσε να ζει ανεξάρτητος.
«Το να είσαι βαριά ανάπηρος και να ζεις με αξιοπρέπεια και ανεξαρτησία σε ένα ασφαλές περιβάλλον είναι αυτό που επιθυμώ για τον Γιάννη», σημειώνει η μητέρα του κ. Άδα Σταματάτου. Ευχαριστεί παράλληλα την ΕΣΑμεΑ, που στηρίζει τα άτομα με βαριές αναπηρίες και διεκδικεί ειδική στοχευμένη μέριμνα, καθώς και αυξήσεις στα επιδόματα και τις συντάξεις από τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, ενόψει των εξαγγελιών στη ΔΕΘ.
Οι διεκδικήσεις της ΕΣΑμεΑ περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων:
-
Αύξηση των αναπηρικών επιδομάτων και συντάξεων.
-
Κατάργηση της διακοπής του επιδόματος όταν το άτομο με αναπηρία εργαστεί ή λάβει σύνταξη θανόντων γονέων.
-
Διασφάλιση των επιδομάτων για όσους ζουν σε οικοτροφεία και ιδρύματα.
-
Προστασία πρώτης κατοικίας, υποστήριξη στη διαβίωση, εκπαίδευση, υγεία, μεταφορές και κοινωνική στήριξη μέσω δομών και υπηρεσιών.
Διεκδικήσεις του αναπηρικού κινήματος
Παρά τις ισχύουσες παροχές, η ΕΣΑμεΑ διεκδικεί επιπλέον στοχευμένη μέριμνα και οικονομική στήριξη για τα άτομα με αναπηρία και τις οικογένειές τους, ενόψει των εξαγγελιών της Κυβέρνησης στη ΔΕΘ:
-
Διαβίωση με αξιοπρέπεια, αύξηση αναπηρικών επιδομάτων και συντάξεων, κατάργηση διακοπής επιδομάτων για εργαζόμενους ή όσους λαμβάνουν συντάξεις θανόντων γονέων, καθώς και για όσους ζουν σε οικοτροφεία.
-
Προστασία πρώτης κατοικίας για άτομα με αναπηρία ή οικογένειες με βαριά αναπηρία.
-
Υποστήριξη στις μεταφορές, στην εκπαίδευση, στην υγεία και στην κοινωνική στήριξη μέσω προγραμμάτων προσωπικού βοηθού και Κέντρων Ανεξάρτητης Διαβίωσης.
-
Ασφαλιστικά, φορολογικά και συνταξιοδοτικά μέτρα που εξασφαλίζουν αξιοπρεπή διαβίωση, επαναφορά ευνοϊκών συνταξιοδοτικών ρυθμίσεων και αποκατάσταση μνημονιακών αδικιών.
Σύλλογος ΔΑΔΑΑ Ν. Ροδόπης: Οι γονείς διεκδικούν για την αξιοπρέπεια των παιδιών τους!

Το RP απευθύνθηκε στον Πρόεδρο του ΔΑΔΑΑ Ν. Ροδόπης. Ο κ. Βαγγέλης Λαφτσής είπε σχετικά: Η συζήτηση για τα επιδόματα βαριάς αναπηρίας αναδεικνύει την ανάγκη για ισορροπία μεταξύ της ανεξαρτησίας των ατόμων με αναπηρία και της διαχείρισης των κονδυλίων. Η πολιτεία σήμερα παρέχει αυξημένη στήριξη στα οικοτροφεία και τις Στέγες Υποστηριζόμενης Διαβίωσης, ενώ η κοινωνία και οι οικογένειες συνεχίζουν να διεκδικούν μέτρα που θα ενισχύσουν περαιτέρω την αξιοπρέπεια, την ανεξαρτησία και τη συμμετοχή των ατόμων με αναπηρία. Ο ΔΑΔΑΑ Ν. Ροδόπης υπενθυμίζει την καθημερινή μάχη των οικογενειών τους να προσφέρουν αγάπη, φροντίδα και ασφάλεια, ακόμα και όταν τα θεσμικά μέσα δεν καλύπτουν πλήρως τις ανάγκες τους. Η προσπάθεια της πολιτείας να στηρίξει τα άτομα με βαριά αναπηρία, διασφαλίζοντας ότι η διαμονή τους σε οικοτροφεία ή Στέγες Υποστηριζόμενης Διαβίωσης δεν πρέπει να στερεί την αξιοπρέπεια και την ανεξαρτησία τους.
σσ: Η φωτογραφία από το Οικοτροφείο για ενήλικες με διαταραχές του αυτιστικού φάσματος που ξεκίνησε να λειτουργεί στη Μερόπη Οιχαλίας του Ν. Μεσσηνίας τον Ιούλιο 2025