Απάντηση Υπουργού Εξωτερικών, Γιώργου Γεραπετρίτη, σε επίκαιρη ερώτηση του Προέδρου της Κοινοβουλευτικής Ομάδας της «Νέας Αριστεράς», Αλέξη Χαρίτση, σχετικά με την κατάσταση στη Λωρίδα της Γάζας (Βουλή, 02.06.2025)
ΠΡΩΤΟΛΟΓΙΑ
Ευχαριστώ πολύ, κυρία Πρόεδρε. Ευχαριστώ τον Πρόεδρο της Νέας Αριστεράς που μου δίνει την ευκαιρία να τοποθετηθώ για ένα ζήτημα, στο οποίο η ελληνική κυβέρνηση έχει πολλά να πει. Αντιλαμβάνομαι, κύριε Πρόεδρε, ότι σήμερα ήρθατε με διάθεση να εκφράσετε ένα πολιτικό μανιφέστο του κόμματός σας σε σχέση με τη Γάζα. Θα μπορούσατε όμως να έχετε ενημερωθεί. Θα μου επιτρέψετε, κύριε Πρόεδρε, δεν διέκοψα, αν μου επιτρέπετε. Και γι’ αυτόν τον λόγο, αναρωτιέμαι εάν η ερώτησή σας πράγματι αφορά το Υπουργείο Εξωτερικών και την ελληνική κυβέρνηση ή απλώς είναι ένα ζήτημα για να σας δώσει βήμα να τοποθετηθείτε. Διότι τα περί εκκωφαντικής σιωπής είναι πράγματι ανήκουστα όταν αφορούν την ελληνική κυβέρνηση, κύριε Πρόεδρε. Και αναρωτιέμαι ποιος είναι πραγματικά εκείνος που σας συμβούλεψε να καταθέσετε την ερώτηση αυτή. Θα σας πω λοιπόν πολύ συγκεκριμένα τι έχει κάνει η ελληνική κυβέρνηση και εγώ προσωπικά. Και φαντάζομαι ότι δεν αμφισβητείτε, κύριε Πρόεδρε, την προσωπική μου στάση στο ζήτημα που έχει να κάνει με τον Παλαιστινιακό.
Και καταμετρώ για να είμαι σαφής. Η Ελλάδα ήταν η πρώτη χώρα, η οποία τοποθετήθηκε για το Παλαιστινιακό, 9 Οκτωβρίου του 2023 στο Ομάν. Και καταθέσαμε ένα σχέδιο πέντε σημείων, το οποίο ακόμη και σήμερα αποτελεί τη βάση της διεθνούς πολιτικής σε ό,τι αφορά το Παλαιστινιακό. Μιλήσαμε για δύο κράτη, για ανεμπόδιστη ανθρωπιστική βοήθεια, για προστασία των αμάχων. Στη συνέχεια, η Ελλάδα ήταν μεταξύ των χωρών – και υπήρξαν πολλές χώρες, οι οποίες στάθηκαν απέναντι – οι οποίες στο πλαίσιο ακριβώς της απρόσκοπτης βοήθειας, στήριξαν την Υπηρεσία Αρωγής και Έργων του ΟΗΕ για τους Παλαιστίνιους πρόσφυγες στην Εγγύς Ανατολή, την UNRWA, όταν πολλές ευρωπαϊκές χώρες και άλλες δυτικές χώρες ήταν απέναντι. Την στηρίξαμε έμπρακτα. Η Ελλάδα ανέλαβε την πρωτοβουλία στο Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης να καταθέσει συγκεκριμένες προτάσεις. Δική μου πρόταση στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων ήταν να δημιουργηθεί μία διαρκής επιτροπή μεταξύ Υπουργών Εξωτερικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του αραβικού κόσμου για το Παλαιστινιακό, για να προωθήσει τα θέματα ανθρωπιστικής βοήθειας και λύσης δύο κρατών. Δική μου βοήθεια, δική μου πρωτοβουλία, ήταν το να κατατεθεί συγκεκριμένη πρόταση για την παροχή τεχνογνωσίας στην Παλαιστινιακή Αρχή. Η Ελλάδα ήταν μεταξύ των χωρών εκείνων – υπήρξαν και απέναντι πολλές χώρες, όπως γνωρίζετε, κύριε Πρόεδρε – που στήριξαν την Παλαιστινιακή Αρχή, όταν δεχόταν τεράστιες επιθέσεις σε ό,τι αφορά την ακεραιότητά της. Διότι θεωρούμε ότι εκφράζει τους Παλαιστινίους, οι οποίοι πράγματι υποφέρουν από αυτή την κατάσταση. Επειδή ακριβώς θεωρούμε ότι πρέπει να υπάρχει θεσμικός συνομιλητής, ο οποίος να διακρίνεται από τη Χαμάς.
1,6 δισεκατομμύρια, με πρωτοβουλία κρατών, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, δόθηκαν στην Παλαιστινιακή Αρχή. Και επειδή μου είπατε για συγκεκριμένα πράγματα. Πρωτοβουλία της ελληνικής κυβέρνησης και δική μου προσωπικά, να αναλάβουν κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης να περιθάλψουν τραυματισμένα παιδιά από τη Γάζα. Η Ελλάδα έχει ήδη νοσηλεύσει παιδιά από τη Γάζα στα νοσοκομεία. Και ήταν πάρα πολύ δύσκολο εγχείρημα, κύριε Πρόεδρε. Και η Βουλή των Ελλήνων έχει αποφασίσει να υποδεχθεί ακόμη δέκα παιδιά τραυματισμένα. Η Ελλάδα ήταν εκείνη, η οποία παρείχε συγκεκριμένη βοήθεια στην UNRWA, στην UNICEF, σε όλους τους παλαιστινιακούς θυλάκους, έτσι ώστε να μπορέσει να υπάρξει ανθρωπιστική βοήθεια. Όλα αυτά πρακτικά και εφαρμοσμένα. Δεν σας λέω για θεωρίες, κύριε Πρόεδρε. Σας μιλώ πολύ συγκεκριμένα. Και επειδή είπατε περί εκκωφαντικής σιωπής. Πού είναι η εκκωφαντική σιωπή, κύριε Πρόεδρε; Είναι εκκωφαντική σιωπή το ότι η Ελλάδα ανέλαβε την πρωτοβουλία στο πλαίσιο του Συμβουλίου Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών και συγκέντρωσε τη μεγαλύτερη πλειοψηφία κρατών που έχει υπάρξει στο ζήτημα αυτό για κοινή δήλωση;
Είχα την τιμή – και όταν λέω τιμή το εννοώ συνειδησιακά – να έχω την πρωτοβουλία και να εκφωνήσω την κοινή δήλωση 80 κρατών στις 22 Μαΐου στη Νέα Υόρκη, η οποία αφορούσε την προστασία των αμάχων και μάλιστα στη Γάζα. Θέλω να μου πείτε, κύριε Πρόεδρε, εάν διαφωνείτε με τη δήλωση αυτή. Πρωτοβουλία της ελληνικής κυβέρνησης, την οποία συνυπέγραψαν 80 χώρες και την εκφώνησε ο Έλληνας Υπουργός Εξωτερικών στη Νέα Υόρκη, στην έδρα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών. Και στη συνέχεια, με πρωτοβουλία της Ελληνικής Προεδρίας, στις 28 Μαΐου, έγινε ειδική συζήτηση, όπου ακριβώς ετέθησαν τα ζητήματα της απρόσκοπτης ροής ανθρωπιστικής βοήθειας. Κύριε Πρόεδρε, αντιλαμβάνομαι την ανάγκη να θέτουμε τα ζητήματα και με βάση ένα ιδεολογικό πρόσημο. Όμως, άλλο το ζήτημα της ιδεολογίας και άλλο το ζήτημα των πραγματικών δεδομένων, ιδιαίτερα όταν αυτά αφορούν ευαίσθητες χορδές και αφορούν ευάλωτους ανθρώπους. Ευχαριστώ.
ΔΕΥΤΕΡΟΛΟΓΙΑ
Είναι προφανές ότι δεν είχατε σκοπό να τοποθετηθείτε επί της απάντησης στην ερώτηση, κύριε Πρόεδρε, αλλά είχατε ετοιμάσει μια απάντηση δια πάσαν νόσον. Προφανώς υπάρχει μία αδυναμία να συζητήσουμε ή μία αδυναμία κατανόησης. Είμαι πάρα πολύ σαφής. Κάνατε μία ερώτηση. Η ερώτηση ήταν η ακόλουθη. Τη διαβάζω. Εκτός εάν έχετε κάτι άλλο στο μυαλό σας. «Εκκωφαντική σιωπή και απραξία της Ελλάδας ως μη μόνιμου μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για την γενοκτονία στην Παλαιστίνη.» Αυτή δεν είναι η ερώτησή σας ή διαβάζω κάτι άλλο, κύριε Πρόεδρε; Αυτή είναι η ερώτησή σας. Σας απήντησα πάρα πολύ συγκεκριμένα. Σας είπα τι έχει κάνει η Ελλάδα. Σας είπα πάρα πολύ συγκεκριμένα πράγματα.
Η Ελλάδα ήταν η επισπεύδουσα χώρα που συγκέντρωσε 80 κράτη μέλη του ΟΗΕ. Δεν έχει συμβεί ποτέ στη διάρκεια αυτής της τραγωδίας του Παλαιστινιακού. 80 χώρες με πρωτοβουλία του Έλληνα Υπουργού Εξωτερικών και δημόσια δήλωση του Υπουργού Εξωτερικών. Δεν μας είπατε μια κουβέντα. Την επικροτείτε ή όχι, κύριε Πρόεδρε; Τώρα που πρέπει να παρέμβετε, δεν παρεμβαίνετε όμως, να πείτε ένα ναι. Και η απάντηση είναι σαφής. Τη δήλωση αυτή, την οποία είχα την τιμή να επισπεύσω και να εκφωνήσω εγώ, την υπέγραψε η Παλαιστινιακή Αρχή. Μαζί είμαστε συνεπισπεύδοντες, όπως ήταν και 25 κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η ίδια η Ευρωπαϊκή Ένωση. Αλλά ο πολιτικός μηδενισμός είναι αυτό που μας οδηγεί σήμερα σε αυτή την κατάσταση.
Σας είπα, κύριε Πρόεδρε, πάρα πολύ συγκεκριμένα πράγματα. Σας είπα για την Ελλάδα, η οποία είναι στην πρωτοπορία για τη βοήθεια στην UNRWA, για τη βοήθεια στην Παλαιστινιακή Αρχή. Εγώ επισκέφθηκα δυο φορές τη Ραμάλα, όπου έγινα δεκτός και από τον Πρόεδρο και από τον Πρωθυπουργό, ήρθε εδώ ο Παλαιστίνιος Υπουργός Εξωτερικών. Βοηθάμε έμπρακτα την UNRWA, έμπρακτα την UNICEF, έμπρακτα τα παιδιά από την Παλαιστίνη. Προκαλέσαμε δύο συζητήσεις στο πλαίσιο της Προεδρίας.
Να επισημάνω λοιπόν ότι για πρώτη φορά σε Προεδρία του Συμβουλίου Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών προκλήθηκαν δύο συζητήσεις για το θέμα της προστασίας των αμάχων και το θέμα της Γάζας, της ανθρωπιστικής βοήθειας και της λύσης των δύο κρατών. Ποιος τις επέτρεψε; Η ελληνική Προεδρία. Και θέλω να σας διαβάσω και δεν θα έχετε την ευκαιρία να μου απαντήσετε, αλλά ξέρω την απάντηση. Συμφωνείτε απολύτως, αλλά θεωρείτε ότι κάνουμε λίγο. Η δήλωση λοιπόν που εκφώνησα εγώ ο ίδιος, είμαι σίγουρος ότι την έχετε διαβάσει, αλλά καλό θα ήταν να ακουστεί στη Βουλή, διότι από εκείνα που είχατε προετοιμάσει προφανώς παρελείφθη.
Σύμφωνα με το Γραφείο Συντονισμού Ανθρωπιστικών Υποθέσεων της OCHA, η Γάζα αντιμετωπίζει – εγώ το εκφώνησα αυτό – τη χειρότερη ανθρωπιστική κρίση από την έναρξη των εχθροπραξιών μετά τις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου, με τους αμάχους να υποφέρουν από πείνα και να βρίσκονται σε κρίσιμο κίνδυνο λιμού, σύμφωνα με την IPC και με εκατοντάδες εργαζόμενους στον τομέα της ανθρωπιστικής βοήθειας να έχουν σκοτωθεί από την έναρξη της σύγκρουσης. Είχε προηγηθεί η επίθεση. Αυτό δεν μπορεί να συνεχιστεί. Σήμερα προσερχόμαστε με ένα ξεκάθαρο μήνυμα. Η προστασία των αμάχων δεν είναι προαιρετική. Αποτελεί νομική υποχρέωση βάσει του Διεθνούς Ανθρωπιστικού Δικαίου και ηθική επιταγή που δεν μπορούμε να αγνοούμε. Ας επαναλάβουμε τη συλλογική μας ευθύνη για την προστασία των πιο ευάλωτων, την τήρηση του διεθνούς δικαίου, την προτεραιότητα στην ασφάλεια, την αξιοπρέπεια και τα δικαιώματα των αμάχων.
Διαφωνείτε, κύριε Πρόεδρε; Εγώ ο ίδιος ήμουν εκείνος, ο οποίος 15 Φεβρουαρίου του 2024, όταν είχα την τιμή να με επισκεφθεί ο Υπουργός Εξωτερικών της Παλαιστινιακής Αρχής, δημόσια σε κάμερες, γιατί εμείς δεν φοβόμαστε την αλήθεια και ακόμα ακόμη και στους Ισραηλινούς τολμούμε να πούμε την αλήθεια. Και λέμε ότι αυτού του τύπου η δυσανάλογη επίθεση, η οποία γίνεται, είναι απαράδεκτη.
Διαβάζω λοιπόν και πείτε μου αν διαφωνείτε. Καλούμε για την άμεση και διαρκή διακοπή των εχθροπραξιών, την απελευθέρωση των ομήρων, τη διάνοιξη ανθρωπιστικών διαδρόμων και την αποκατάσταση ζωτικής σημασίας υποδομών στη Γάζα. Σενάρια δε εκτοπισμού πληθυσμών, καθώς και συλλογικής ευθύνης, είναι κατηγορηματικά μη αποδεκτά. Οι Παλαιστίνιοι θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να παραμείνουν στις εστίες τους. Υποστηρίζουμε σθεναρά τη λύση των δύο κρατών και τη δημιουργία ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους, το οποίο θα συνυπάρχει ειρηνικά με το Ισραήλ, εντός των διεθνών αναγνωρισμένων συνόρων με βάση τη γραμμή προ του 1967, με πρωτεύουσα τα Ανατολικά Ιεροσόλυμα.
Σας φαίνεται για εκκωφαντική σιωπή, κύριε Χαρίτση; Διότι από ένα σημείο και μετά είναι καλό να λέμε εκείνα, τα οποία είναι πολιτικώς ωφέλιμα, αλλά οφείλουμε να είμαστε αντικειμενικοί στα πράγματα.
Μιλήσατε για ζητήματα, τα οποία δεν απηχούν καν την πραγματικότητα. Ποτέ δεν υπήρξε ψηφοφορία για το ζήτημα της Σύνδεσης Ευρωπαϊκής Ένωσης-Ισραήλ. Δεν υπήρξε ποτέ ψηφοφορία. Επικαλείστε κάτι που δεν υπήρξε. Αντιθέτως, δεν επικαλείστε όλα τα όσα έχει κάνει με πρωτοβουλία της η Ελλάδα. Και κλείνω λέγοντας το εξής. Η Ελλάδα θα συνεχίσει να υποστηρίζει τη λύση των δύο κρατών με τήρηση των όρων ασφαλείας για το Ισραήλ, για μία ειρηνική και ευημερούσα Μέση Ανατολή.
Θα εκπροσωπηθούμε στις 19 Ιουνίου, όπως το κάνουμε πάντα. Θεωρούμε ότι η λύση των δύο κρατών πρέπει να είναι αντικείμενο διεθνούς αναγνώρισης. Αυτό είναι το κρίσιμο, αυτό είναι το ωφέλιμο, αυτό θα υποστηρίζουμε μέχρι τέλους.
Ευχαριστώ, κυρία Πρόεδρε.
