Η Θράκη παραμένει πεδίο έντονων γεωπολιτικών και θρησκευτικών παρεμβάσεων από την Τουρκία, όπου ο ρόλος της Diyanet, του τουρκικού Προξενείου Κομοτηνής και της λεγόμενης «ψευδομουφτείας» Ξάνθης, αποδεικνύεται καθοριστικός στην προώθηση ενός συγκεκριμένου πολιτικού Ισλάμ, που λειτουργεί ως εργαλείο πολιτισμικής επιβολής και κοινωνικού ελέγχου.
Η «Ψευδομουφτεία» και η Diyanet: Όργανα Ελέγχου και Προώθησης Πολιτικού Ισλάμ
Η δομή της «μουφτείας» στην Ξάνθη, που λειτουργεί υπό την άμεση εποπτεία της Diyanet και του τουρκικού Προξενείου, δεν αναγνωρίζεται επίσημα από το ελληνικό κράτος, και γι’ αυτό χαρακτηρίζεται «ψευδομουφτεία». Παρόλα αυτά, αποτελεί το βασικό όχημα για την προώθηση της τουρκικής θρησκευτικής πολιτικής και των κατευθύνσεων του πολιτικού Ισλάμ στη Θράκη.
Μέσα από τις κυριακάτικες και εορταστικές ομιλίες της, η ψευδομουφτεία μεταφέρει πιστά τα μηνύματα της Diyanet, ενισχύοντας την πολιτισμική απόσταση της μειονότητας από την ελληνική κοινωνία και προωθώντας τη συμμόρφωση με ένα αυστηρό θρησκευτικό-κοινωνικό πρότυπο.
Η Θέση της Γυναίκας και η Θρησκευτική Ηθική ως Μέσα Κοινωνικού Ελέγχου
Από το κήρυγμα της ψευδομουφτείας Ξάνθης (1/8/2025) προκύπτει ξεκάθαρη η προσπάθεια επιβολής αυστηρών κανόνων για τη συμπεριφορά και την ένδυση των γυναικών στην κοινότητα:
-
Απαγόρευση «κοντών ρούχων» και έκθεσης του σώματος πέραν του προσώπου, των χεριών και των ποδιών κάτω από τον αστράγαλο.
-
Υποχρεωτική χρήση χασεμά για τους άνδρες ώστε να καλύπτονται από τον αφαλό μέχρι το γόνατο.
-
Έμφαση στην «σεμνότητα», την «τιμή» και την «υπακοή» ως θεμελιώδη στοιχεία της θρησκευτικής ζωής.
Αυτοί οι κανόνες δεν αποτελούν μόνο θρησκευτικές επιταγές, αλλά εξυπηρετούν έναν ευρύτερο σκοπό: τη διατήρηση της πατριαρχίας, τον κοινωνικό έλεγχο και την απομόνωση της μειονότητας από την ελληνική πλειονότητα.
Η Σύνδεση με τα Κηρύγματα του Αλή Ερμπάς στην Τουρκία
Τα μηνύματα της ψευδομουφτείας βρίσκουν πλήρη ταύτιση με τις δημόσιες δηλώσεις του Αλή Ερμπάς, προέδρου της Diyanet στην Τουρκία, ο οποίος συστηματικά προβάλλει τη γυναίκα ως «υπόδειγμα ηθικής» που πρέπει να διαφυλάσσει την κοινωνική σταθερότητα μέσω της αυστηρής σεμνότητας:
«Η γυναίκα που αποκαλύπτει το σώμα της προκαλεί αμαρτία όχι μόνο στον εαυτό της αλλά και στην κοινωνία».[1]
Αυτή η πατριαρχική αντίληψη επηρεάζει άμεσα τις πρακτικές και τα κηρύγματα που διοχετεύονται στη Θράκη από το Προξενείο και την ψευδομουφτεία, ενισχύοντας την τουρκική πολιτισμική ταυτότητα και προωθώντας πολιτικές που απομακρύνουν την κοινότητα από την ελληνική κοινωνία.
Συμπέρασμα
Η Diyanet, μέσω του τουρκικού Προξενείου Κομοτηνής και της ψευδομουφτείας Ξάνθης, επιβάλλει στη Θράκη ένα πολιτικό Ισλάμ που λειτουργεί ως εργαλείο ελέγχου και επιβολής μιας πατριαρχικής ηθικής τάξης. Η θέση της γυναίκας, περιορισμένη και αυστηρά ρυθμισμένη, καθιστά σαφές πως η θρησκευτική ρητορική χρησιμοποιείται για να διατηρηθεί και να ενισχυθεί η κοινωνική και πολιτισμική απόσταση από την ελληνική κοινωνία.
Η παράλληλη ταύτιση με τα κηρύγματα του Αλή Ερμπάς στην Τουρκία καταδεικνύει πως πρόκειται για μια καλά οργανωμένη πολιτική στρατηγική που στηρίζεται σε θρησκευτικά εργαλεία, με στόχο τη διατήρηση της τουρκικής επιρροής στη Θράκη.
[1] Gazete Pencere, «Diyanetin Cuma Hutbesinin Hedefi Yine Kadınlar», 1/8/2025, https://www.gazetepencere.com/gundem/diyanetin-cuma-hutbesinin-hedefi-yine-kadinlar-kisa-giyinmek-haramdir-sessiz-667092h
[2] Μουφτεία Ξάνθης, Κήρυγμα 1/8/2025, https://www.iskecemuftulugu.org/hutbeler/010825.pdf