Η Αναπτυξιακή Στρατηγική της Κυβέρνησης για τη Θράκη (2021-2027): Μια Πολυεπίπεδη Επένδυση στο Μέλλον της Περιφέρειας

Η Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης αποτελεί μία από τις πλέον κρίσιμες και ταυτόχρονα σύνθετες περιφέρειες της χώρας, καθώς συνδυάζει γεωστρατηγική θέση, πληθυσμιακή πολυμορφία και αυξημένες αναπτυξιακές ανάγκες.

Η κυβέρνηση, σε μια προσπάθεια να αντιμετωπίσει χρόνια προβλήματα υποδομών, οικονομικής ανισότητας και κοινωνικής συνοχής, σχεδίασε και υλοποιεί από το 2021 μια αναπτυξιακή στρατηγική με ορίζοντα το 2027.

Το σχέδιο αυτό περιλαμβάνει ένα ευρύ φάσμα δράσεων, που εστιάζουν στην ενεργειακή μετάβαση, τις ψηφιακές υποδομές, τη βιώσιμη ανάπτυξη και την κοινωνική ενσωμάτωση.

1. Στρατηγικός Προσανατολισμός και Χρονολογική Εξέλιξη

Η συνολική επένδυση για τη Θράκη, μέσα από τα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά Ταμεία, εθνικούς πόρους και ιδιωτικές συμμετοχές, προσεγγίζει το 1 δισεκατομμύριο ευρώ για το διάστημα 2021-2027. Οι δράσεις υλοποιούνται σε τέσσερις φάσεις, που αφορούν:

• Οργάνωση και ανάπτυξη βασικών υποδομών

• Ενίσχυση επιχειρηματικότητας και ψηφιακής διασύνδεσης

• Προώθηση βιώσιμων μορφών ανάπτυξης

• Ολοκλήρωση έργων και αξιολόγηση αποτελεσμάτων

2021-2022: Εγκαθίδρυση Υποδομών Ενεργειακής και Ψηφιακής Φύσης

Η πρώτη φάση επικεντρώθηκε στην κάλυψη ενεργειακών αναγκών και την ψηφιακή μετάβαση:

• Δίκτυο Φυσικού Αερίου: Με επένδυση άνω των 90 εκατ. ευρώ κατασκευάστηκαν οι πρώτοι 110 χλμ. δικτύου, καλύπτοντας 6 δήμους. Η παροχή φυσικού αερίου σε βιομηχανίες και νοικοκυριά αναμένεται να μειώσει το κόστος ενέργειας κατά 15%, ενώ παράλληλα επιτυγχάνεται μείωση εκπομπών CO2 κατά 8%.

• Ευρυζωνική Πρόσβαση: Υλοποιήθηκε το πρόγραμμα «Ψηφιακή Σύγκλιση» με την εγκατάσταση 220 κεραιών 4G/5G και την κατασκευή δικτύου οπτικών ινών μήκους 150 χλμ., προσφέροντας υψηλής ταχύτητας διαδίκτυο σε περίπου 30.000 κατοίκους.

• Εκπαίδευση: Πραγματοποιήθηκαν εκπαιδευτικά σεμινάρια για 5.000 νέους και ενήλικες, με έμφαση σε ψηφιακές δεξιότητες και επιχειρηματικότητα, μέσω συνεργασίας με τοπικά πανεπιστήμια και φορείς.

2022-2024: Αναβάθμιση Υποδομών και Προώθηση Επιχειρηματικότητας

Κατά τη δεύτερη φάση υλοποιήθηκαν κρίσιμες αναβαθμίσεις που βελτιώνουν άμεσα την ποιότητα ζωής και την οικονομική δραστηριότητα:

• Βελτίωση Οδικού Δικτύου: Με προϋπολογισμό 150 εκατ. ευρώ, αναβαθμίστηκαν 40 χιλιόμετρα κρίσιμων οδικών αξόνων της Εγνατίας, μειώνοντας τα ατυχήματα κατά 22% και τον χρόνο μετακίνησης κατά 15%. Το έργο περιελάμβανε τοποθέτηση φωτεινών σηματοδοτών, βελτίωση κόμβων και συστήματα έξυπνης διαχείρισης κυκλοφορίας (ITS).

• Επέκταση Ευρυζωνικών Δικτύων: Το δίκτυο οπτικών ινών διευρύνθηκε σε επιπλέον 60 κοινότητες, συνολικά 350 χλμ., αυξάνοντας την κάλυψη στο 70% του πληθυσμού. Αυτή η υποδομή ανοίγει τον δρόμο για εφαρμογές τηλεϊατρικής, τηλεκπαίδευσης και «έξυπνων πόλεων».

• Χρηματοδότηση ΜμΕ: Περίπου 80 εκατ. ευρώ δόθηκαν σε πάνω από 400 μικρομεσαίες επιχειρήσεις με στόχο τον εκσυγχρονισμό εξοπλισμού, την αύξηση της παραγωγικότητας και την προώθηση καινοτόμων προϊόντων στον αγροδιατροφικό και τουριστικό τομέα.

• Εκπαιδευτική Αναβάθμιση: Ιδρύθηκαν 12 νέες εκπαιδευτικές μονάδες με εξοπλισμό αξίας 4 εκατ. ευρώ. Παράλληλα, διατέθηκαν πάνω από 1.200 συσκευές πληροφορικής στα σχολεία, συμβάλλοντας στην ψηφιακή μετάβαση της εκπαιδευτικής διαδικασίας.

2024-2026: Προώθηση Βιώσιμης Ανάπτυξης και Ενεργειακής Αυτονομίας

Η τρίτη φάση εστιάζει στη βιωσιμότητα και την πράσινη ανάπτυξη:

• Επέκταση Δικτύου Φυσικού Αερίου: Το δίκτυο πλέον καλύπτει όλους τους 12 δήμους της Περιφέρειας, εξυπηρετώντας πλέον 60.000 νοικοκυριά και 3.000 επιχειρήσεις. Η μείωση εκπομπών CO2 υπολογίζεται στο 15% έναντι 2021.

• Αναβάθμιση Σιδηροδρομικού Δικτύου: Με επένδυση 35 εκατ. ευρώ, αναβαθμίστηκαν οι σιδηροδρομικές γραμμές Αλεξανδρούπολης-Θεσσαλονίκης, μειώνοντας το χρόνο μεταφοράς κατά 25% και αυξάνοντας τη συχνότητα των δρομολογίων κατά 30%, γεγονός που ενισχύει τον εμπορικό και τουριστικό χαρακτήρα της περιοχής.

• Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας: Υλοποιήθηκαν έργα αιολικής και ηλιακής ενέργειας συνολικής ισχύος 150 MW, με προϋπολογισμό 70 εκατ. ευρώ, στοχεύοντας στην ενεργειακή αυτονομία και στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.

• Περιβαλλοντική Προστασία: Αναδασώθηκαν 3.200 στρέμματα, ενώ πραγματοποιήθηκαν έργα ανακαίνισης υγροτόπων και προστασίας βιοποικιλότητας με συντονισμό του ΥΠΕΝ, τα οποία ενισχύουν το οικοτουριστικό δυναμικό της περιοχής.

• Τουριστική Ανάπτυξη: Ολοκληρώθηκαν 20 θεματικά έργα που αφορούν την ανάδειξη πολιτιστικών μνημείων και τη δημιουργία υποδομών οικοτουρισμού, οδηγώντας σε αύξηση επισκεψιμότητας κατά 15%.

2026-2027: Ολοκλήρωση, Αξιολόγηση και Κοινωνική Συνοχή

Η τελική φάση εστιάζει στην ολοκλήρωση των έργων, στην αξιολόγηση της αποδοτικότητας και στην ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής.

• Απασχόληση: Δημιουργήθηκαν πάνω από 5.000 νέες θέσεις εργασίας, μειώνοντας την ανεργία από 18,5% το 2021 σε κάτω από 12% το 2027.

• Οικονομική Ανάπτυξη: Το ΑΕΠ της περιφέρειας προβλέπεται να αυξηθεί κατά 20% σε ορίζοντα 7 ετών, με ετήσιο ρυθμό 3,5%.

• Ψηφιακή Κάλυψη: Το 95% του πληθυσμού θα έχει πρόσβαση σε ευρυζωνικές υποδομές υψηλής ταχύτητας, με εφαρμογές σε τομείς υγείας, εκπαίδευσης και διοίκησης.

• Κοινωνική Ενσωμάτωση: Περισσότεροι από 25.000 κάτοικοι θα ωφεληθούν από προγράμματα κοινωνικής ένταξης, με ιδιαίτερη μέριμνα σε μειονότητες και απομακρυσμένες περιοχές.

Επίλογος: Μια Περιφέρεια σε Μεταμόρφωση

Η στρατηγική της κυβέρνησης για τη Θράκη αποτελεί μία ολοκληρωμένη προσέγγιση που συνδυάζει οικονομική ανάπτυξη, ενεργειακή μετάβαση, ψηφιακή καινοτομία, αλλά και κοινωνική δικαιοσύνη. Μέσα από στοχευμένες επενδύσεις, η περιοχή αποκτά υποδομές και εργαλεία που την καθιστούν περισσότερο ανταγωνιστική, βιώσιμη και ελκυστική, σε εθνικό και διεθνές επίπεδο.

Πίνακας 1: Επενδύσεις και Υποδομές (2021-2027)