Η Λιβύη κατέθεσε επίσημη δήλωση στον ΟΗΕ στις 27 Μαΐου 2025, ορίζοντας τα εξωτερικά όρια της υφαλοκρηπίδας της στη Μεσόγειο, εκφράζοντας ταυτόχρονα αντιρρήσεις προς τις ενέργειες της Ελλάδας και της Αιγύπτου.
Βασικά σημεία της λιβυκής θέσης:
- Μνημόνιο με την Τουρκία (2019): Η Λιβύη επικαλείται το Μνημόνιο Κατανόησης του 2019 με την Τουρκία για την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών, το οποίο θεωρεί «δίκαιη λύση» βάσει του διεθνούς δικαίου.
- Τονίζει ότι ούτε η Ελλάδα, ούτε η Αίγυπτος έχουν κυριαρχικά δικαιώματα στις περιοχές που οριοθετήθηκαν με την Τουρκία.
- Απόρριψη συμφωνίας Ελλάδας-Αιγύπτου (2020): Η Τρίπολη απορρίπτει ρητά τη συμφωνία Ελλάδας-Αιγύπτου του 2020 για την οριοθέτηση ΑΟΖ, χαρακτηρίζοντάς την «άκυρη και ανίσχυρη» και «ασύμβατη με το διεθνές δίκαιο».
- Κατηγορεί την Ελλάδα για χορήγηση αδειών έρευνας υδρογονανθράκων νοτίως της Κρήτης (Απρίλιος 2024) και συνέχιση μονομερών ερευνών, κατά παράβαση των δικαιωμάτων της Λιβύης.
- Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασμός Ελλάδας (2025): Η Λιβύη απορρίπτει τον ελληνικό θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό (16 Απριλίου 2025), υποστηρίζοντας ότι παραβιάζει τη λιβυκή υφαλοκρηπίδα.
- Δηλώνει ότι ο ελληνικός σχεδιασμός δεν θα έχει καμία νομική ισχύ έναντι της Λιβύης.
- Ανακήρυξη ΑΟΖ στο Ιόνιο (2025): Η Λιβύη διαμαρτύρεται για την ελληνική απόφαση της 17ης Απριλίου 2025 να ανακηρύξει ΑΟΖ στο Ιόνιο, υποστηρίζοντας ότι το νότιο όριο αυτής της ζώνης «παραβιάζει τη λιβυκή υφαλοκρηπίδα» και αντίκειται στις αρχές του διεθνούς δικαίου της θάλασσας.
- Απόρριψη διεκδικήσεων Ελλάδας και Αιγύπτου: Η Λιβύη δηλώνει ότι απορρίπτει πλήρως τις «παράνομες και μαξιμαλιστικές διεκδικήσεις» της Ελλάδας και της Αιγύπτου όσον αφορά τα θαλάσσια σύνορα και τις σχετικές άδειες παραχώρησης στην Ανατολική Μεσόγειο.
Πρόταση διαλόγου:
- Η Λιβύη περιγράφει λεπτομερώς τη χάραξη της υφαλοκρηπίδας της με βάση συντεταγμένες και χάρτη, συμπεριλαμβάνοντας οριοθετήσεις με Τουρκία, Ιταλία (περιλαμβάνοντας τη Σικελία), Μάλτα και Τυνησία.
- Επαναλαμβάνει την πρόθεσή της για διάλογο και διαπραγματεύσεις με όλα τα παράκτια γειτονικά κράτη, καλώντας Ελλάδα και Αίγυπτο να αναστείλουν όλες τις δραστηριότητες εξόρυξης και έρευνας υδρογονανθράκων στις αμφισβητούμενες περιοχές, έως ότου επιλυθούν οι διαφορές.
Διπλωματικές Πηγές: Η Ρηματική Διακοίνωση της Λιβύης Δεν Παράγει Έννομα Αποτελέσματα
Διπλωματικές πηγές σχολιάζουν τη Ρηματική Διακοίνωση της Λιβύης στον ΟΗΕ σχετικά με τις ελληνικές πρωτοβουλίες άσκησης κυριαρχικών δικαιωμάτων.
Κύρια Σημεία:
- Αποτέλεσμα Διακοίνωσης: Η Ρηματική Διακοίνωση της 27ης Μαΐου 2025 της Λιβύης, αν και εκφράζει πάγιες θέσεις της, δεν παράγει έννομα αποτελέσματα.
- Προηγούμενες Θέσεις: Οι θέσεις αυτές έχουν τεθεί και απαντηθεί επαρκώς από την Ελλάδα και την Αίγυπτο στο παρελθόν.
- Διεθνές Δίκαιο: Το διεθνές δίκαιο δεν καθορίζεται από μονομερείς διακοινώσεις ή ευσεβείς πόθους τρίτων.
- Συνομιλίες Οριοθέτησης: Τέτοιες θέσεις δεν υποδηλώνουν ετοιμότητα για επανέναρξη συνομιλιών οριοθέτησης υφαλοκρηπίδας και Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) βάσει του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας.
- Συνέχιση Ελληνικής Πολιτικής: Η Ελλάδα θα συνεχίσει να ενεργεί με βάση το διεθνές δίκαιο και τις περιφερειακές συμμαχίες, ενισχύοντας τη διπλωματική της ισχύ.
- Στάση Ελλάδας: Σε αντίθεση με άκυρες συμφωνίες, η Ελλάδα ενεργεί βάσει του Διεθνούς Δικαίου και διατυπώνει ευθέως τις θέσεις της, όπως έκανε πρόσφατα ο Υπουργός Εξωτερικών στη Λιβύη.
