Κείμενο: Νίκος Αρβανίτης
Φωτογραφίες: Alexandros G
Λίγα χιλιόμετρα έξω από την Κομοτηνή, στην περιοχή του χωριού Σύμβολα, ένας μικρός χείμαρρος που τις περισσότερες εποχές παραμένει άνυδρος, τις βροχερές μέρες γεμίζει νερό και κατευθύνεται προς τον κάμπο της Ροδόπης. Μαζί με τα νερά του περνούν και καμένα μπάζα, απορρίμματα και ζωικά κατάλοιπα, αποτέλεσμα ανθρώπινων παρεμβάσεων στην κοίτη και τους γύρω χώρους.
Τις τελευταίες εβδομάδες, εκσκαφείς ισοπέδωσαν τμήματα της κοίτης, ρίχνοντας καμένη φερτή ύλη, η οποία μπορεί να μεταφερθεί στις περιοχές που βρίσκονται παρακάτω σε περίπτωση έντονων βροχοπτώσεων. Η κατάσταση αυτή προκαλεί ανησυχία για τη ροή των υδάτων, αλλά και για την πανίδα, το έδαφος και τον υδροφόρο ορίζοντα.
Οι μικροί χείμαρροι και ποτάμια γύρω από την Κομοτηνή αποτελούν κρίσιμα, αλλά ευάλωτα περιαστικά οικοσυστήματα, που συχνά αντιμετωπίζονται ως χώροι απόρριψης απορριμμάτων και μπάζων. Η αδιαφορία αυτή υποβαθμίζει τη φυσική ισορροπία και επηρεάζει την αγροτική δραστηριότητα στον κάμπο, ενώ περιορίζει τη δυνατότητα των πόλεων να διατηρήσουν πράσινους και υδάτινους χώρους με οικολογική αξία.
Σε μικρή απόσταση, κοντά στο χωριό Κάτω Φωλεά, τα λατομεία αφήνουν επίσης έντονο αποτύπωμα στο τοπίο. Ο συνδυασμός ανθρώπινων παρεμβάσεων, αστικών και περιαστικών δραστηριοτήτων, δείχνει ότι η πίεση στα μικρά οικοσυστήματα δεν είναι μεμονωμένη αλλά συστημική.
Προοπτικές αξιοποίησης των μικρών οικοσυστημάτων
Τα μικρά ρέματα και ποτάμια γύρω από την Κομοτηνή θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν ως πράσινοι διάδρομοι μέσα και γύρω από την πόλη, συνδέοντας τις περιαστικές περιοχές με τον κάμπο και δημιουργώντας χώρους αναψυχής και περιβαλλοντικής εκπαίδευσης. Η ανάπλαση της κοίτης, η φύτευση φυτών που ευδοκιμούν και η διατήρηση φυσικών ζωνών θα ενίσχυαν την βιοποικιλότητα, θα βελτίωναν την ποιότητα του νερού και θα προσέφεραν στους κατοίκους ένα «ζωντανό» φυσικό περιβάλλον μέσα στην πόλη.
Case Study: Ο Μακεδονικός Τάφος στα Σύμβολα
Στα βόρεια όρια της περιοχής, κοντά στο χωριό Σύμβολα, σώζεται ένας υπόγειος τάφος μακεδονικού τύπου, που χρονολογείται από το τέλος του 4ου – αρχές 3ου αιώνα π.Χ. Ο τάφος αποτελείται από δρόμο, προθάλαμο και θάλαμο και καλυπτόταν από χωμάτινο τύμβο, ο οποίος σήμερα έχει υποστεί φθορές από καλλιέργειες και ανθρώπινες επεμβάσεις.
Παρά τις καταστροφές και τις συλημένες φάσεις του, ο τάφος σήμερα δεν προστατεύεται , ούτε συντηρείται, αν και αναδεικνύει την ισχυρή σύνδεση της περιοχής με την ιστορία και τον πολιτισμό. Το μνημείο αυτό υπογραμμίζει ότι η προστασία των μικρών οικοσυστημάτων δεν αφορά μόνο τη φύση, αλλά και την διατήρηση πολιτιστικών μνημείων, καθώς η υποβάθμιση του φυσικού περιβάλλοντος μπορεί να επηρεάσει μνημεία και αρχαιολογικούς χώρους.
ΦΩΤΟΡΕΠΟΡΤΑΖ ΤΟΥ RODOPI PRESS
