Στις 25 Ιουλίου, τιμάται η Παγκόσμια Ημέρα Πρόληψης Πνιγμού, μια ημέρα που καθιερώθηκε από τα Ηνωμένα Έθνη το 2021 με σκοπό να ευαισθητοποιήσει και να εκπαιδεύσει το κοινό σχετικά με ένα από τα πιο σοβαρά προβλήματα δημόσιας υγείας παγκοσμίως: τον πνιγμό. Ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ), με αφορμή αυτή την ημέρα, υπενθυμίζει ότι σχεδόν όλοι οι θάνατοι από πνιγμό μπορούν να προληφθούν, τονίζοντας την ανάγκη για προσοχή και τήρηση των κανόνων ασφαλείας.
Η Σκληρή Πραγματικότητα των Αριθμών
Τα στοιχεία είναι αποκαλυπτικά και εφιστούν την προσοχή όλων μας. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (Π.Ο.Υ.), κάθε ώρα, περισσότεροι από 30 άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους από πνιγμό σε παγκόσμιο επίπεδο. Είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό ότι σχεδόν οι μισοί από αυτούς τους θανάτους αφορούν άτομα κάτω των 29 ετών, ενώ το ένα τέταρτο είναι παιδιά ηλικίας κάτω των 5 ετών. Αν και παρατηρείται μια παγκόσμια μείωση της συχνότητας των πνιγμών κατά 38% από το 2000, η πρόοδος παραμένει αργή και ανεπαρκής.
Στην Ελλάδα, η κατάσταση δεν διαφέρει σημαντικά. Η συχνότητα των πνιγμών υπολογίζεται στους 3,6 ανά 100.000 πληθυσμού. Κατά μέσο όρο, 357 άνθρωποι χάνουν κάθε χρόνο τη ζωή τους στο υδάτινο περιβάλλον της χώρας μας σε δραστηριότητες αναψυχής, όπως δείχνουν τα δεδομένα του Παρατηρητηρίου Ατυχημάτων του Safe Water Sports, με το οποίο ο ΕΟΔΥ συνεργάζεται στενά. Αξίζει να σημειωθεί ότι το 99% των θανάτων συμβαίνουν στη θάλασσα, το 70% των θυμάτων είναι άνδρες, και η πλέον ευάλωτη ηλικιακή ομάδα είναι τα άτομα άνω των 60 ετών, τα οποία αντιστοιχούν στο 81% των θανάτων στη χώρα μας. Το 2024, 395 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στο υδάτινο περιβάλλον της Ελλάδας, με την πλειονότητα (98%) να συμβαίνει κοντά στην ακτή και κατά τη διάρκεια κολύμβησης (95%), κυρίως σε μη φυλασσόμενες παραλίες.
Βασικοί Κανόνες Ασφαλείας για την Πρόληψη του Πνιγμού
Ο ΕΟΔΥ υπογραμμίζει ότι η πρόληψη είναι το κλειδί και παρέχει σαφείς συμβουλές για την ασφάλεια στο νερό:
- Μάθετε κολύμβηση: Η κολυμβητική παιδεία είναι θεμελιώδης, ειδικά για τα παιδιά.
- Ποτέ μόνοι: Να κολυμπάτε πάντα με παρέα.
- Σταδιακή είσοδος/έξοδος: Μπαίνετε και βγαίνετε σταδιακά από το νερό.
- Παράλληλα με την ακτή: Κολυμπάτε πάντα παράλληλα με την ακτή, σε βάθος που πατάτε, και όχι μέχρι εξάντλησης.
- Μετά το φαγητό: Περιμένετε 2-3 ώρες μετά την κατανάλωση φαγητού ή ποτού πριν κολυμπήσετε.
- Άγνωστα νερά: Αποφύγετε να κολυμπάτε σε άγνωστα νερά.
- Μην υπερεκτιμάτε τις δυνάμεις σας: Χρησιμοποιείτε πάντα ένα πλευστό μέσο (π.χ. σωσίβιο) αν πηγαίνετε στα βαθιά.
- Ιατρική συμβουλή: Συμβουλευτείτε τον γιατρό σας αν έχετε χρόνια προβλήματα υγείας.
- Επιτήρηση παιδιών: Επιβλέπετε αδιάλειπτα τα μικρά παιδιά.
- Προτιμήστε φυλασσόμενες παραλίες: Οι παραλίες με ναυαγοσώστη προσφέρουν μεγαλύτερη ασφάλεια.
Τα Οφέλη της Κολύμβησης και η Τεχνολογία στην Υπηρεσία της Ασφάλειας
Η κολύμβηση, πέρα από την απόλαυση, προσφέρει πλήθος οφελών για τη σωματική και ψυχική υγεία, βελτιώνοντας την καρδιοαναπνευστική λειτουργία, την ισορροπία, την ποιότητα του ύπνου, την ευλυγισία και την μυϊκή ενδυνάμωση, ενώ συμβάλλει στην αντιμετώπιση του άγχους. Για να απολαύσουμε αυτά τα οφέλη με ασφάλεια, είναι ζωτικής σημασίας να ακολουθούμε τους βασικούς κανόνες πρόληψης του πνιγμού.
Ο ΕΟΔΥ παροτρύνει το κοινό να αξιοποιήσει την δωρεάν ηλεκτρονική εφαρμογή του Safe Water Sports, διαθέσιμη τόσο μέσω διαδικτύου όσο και ως εφαρμογή για κινητά. Μέσω αυτής, μπορείτε να βρείτε πληροφορίες για περισσότερες από 3.400 παραλίες σε Ελλάδα και Κύπρο (π.χ. αν έχουν ναυαγοσώστη, χαρακτηριστικά νερού), νόμιμες επιχειρήσεις θαλάσσιων σπορ, νοσοκομεία, κέντρα υγείας και λιμεναρχεία, καθώς και τους ισχύοντες κανονισμούς ασφάλειας για κάθε θαλάσσιο σπορ.
Ας μην ξεχνάμε: ο πνιγμός μπορεί να συμβεί σε μόλις 20-60 δευτερόλεπτα και σε βάθος μόλις 5 εκατοστών νερού. Η ενημέρωση και η προσοχή είναι τα ισχυρότερα όπλα μας. Ας αφανίσουμε, λοιπόν, το πιο επικίνδυνο “είδος” των θαλασσών μας: τον πνιγμό!