Σεμνό και ταπεινό Τρισάγιο υπέρ αναπαύσεως των θυμάτων της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου. παρουσία ελαχίστων συμπολιτών μας και απόντων των “επωνύμων”, τελέσθηκε στην Κομοτηνή.
Στο Tρισάγιο υπέρ Aναπαύσεως των θυμάτων της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου προέστη το απόγευμα της 19/5/2025 ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Μαρωνείας και Κομοτηνής, κ. Παντελεήμων μπροστά από τον αδριάντα του Μητροπολίτη Τραπεζούντος Χρυσάνθου.
Ο Χρύσανθος Φιλιππίδης (Γρατινή Ροδόπης, 1881 – Αθήνα, 28 Σεπτεμβρίου 1949) ήταν ίσως η σπουδαιότερη εκκλησιαστική προσωπικότητα της νεότερης ιστορίας του Πόντου.
Αγάπησε τον Πόντο και τους Ποντίους και ταυτίστηκε με το όραμά τους και τις ανησυχίες τους, ενώ αποτέλεσε γι’ αυτούς τον τελευταίο Μητροπολίτη, αφού η επελθούσα Μικρασιατική Καταστροφή το 1922 και ο ξεριζωμός του χριστιανικού πληθυσμού από τη Μικρά Ασία και τον Πόντο ανάγκασαν και τον ίδιο, τον τελευταίο “Αργοναύτη” της Εκκλησίας της Τραπεζούντος, να βαδίσει τον δρόμο της προσφυγιάς.
Έκτοτε εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Αθήνα και διετέλεσε για πολλά χρόνια Αποκρισάριος, δηλαδή ανταποκριτής, του Οικουμενικού Πατριαρχείου.
Από το 1991, που πραγματοποιήθηκε η μεταφορά των οστών του στη Νέα Ιερά Μονή της Παναγίας Σουμελά στο Βέρμιο Ημαθίας, το μνημείο του θυμίζει πάντα τη Γενοκτονία των Ποντίων και τον ξεριζωμό των Μικρασιατών Ελλήνων, αλλά και τις ηρωικές μορφές όσων προσπάθησαν να αποτρέψουν το κακό με αυταπάρνηση και αυτοθυσία στο όνομα της Θρησκείας και της Πατρίδος.
Την κρίσιμη εκείνη για την επιβίωση των Ποντίων περίοδο, ο Χρύσανθος ενεργεί ως γνήσιος Εθνάρχης και υπέρμαχος προστάτης του αφανιζόμενου Ποντιακού Ελληνισμού. Γίνεται ο κορυφαίος καταλυτικός παράγοντας για τη διεθνοποίηση του Ποντιακού Ζητήματος στη Διάσκεψη των Παρισίων τον Απρίλιο του 1919, όπου διεξαγόταν το Συνέδριο της Ειρήνης.
Εκεί υποστήριξε τα δίκαια του αλύτρωτου Ελληνισμού και ενημέρωσε τις Μεγάλες Δυνάμεις για την αναγκαία και επιβεβλημένη δημιουργία της αυτόνομης Δημοκρατίας του Πόντου, όνειρο δυστυχώς ανεκπλήρωτο.
Ο Μητροπολίτης Χρύσανθος Φιλιππίδης είναι ένας από αυτούς τους μάρτυρες, ο οποίος έζησε όλη την τραγικότητα εκείνης της μαύρης περιόδου της ιστορίας, τόσο του αρμενικού λαού, όσο και του ελληνικού. Ο Μητροπολίτης Χρύσανθος δημοσίευσε τις μαρτυρίες του για τη Γενοκτονία των Ποντίων και των Αρμενίων στη μνημειώδη μελέτη του «Η Εκκλησία Τραπεζούντος» (Αρχείον Πόντου, τόμοι 4-5 (1933), σσ. 754-761.
