ΥΠΕΞ Γ. Γεραπετρίτης: “Διασφαλίζουμε τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας στο πεδίο”

Γ. ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ: Καλημέρα κ. Τάκη, καλημέρα κυρία Κοραή. Η τιμή είναι δική μου. Σας ευχαριστώ πολύ. Να είστε καλά.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Νομίζω ότι στην πιο κρίσιμη στιγμή γίνεται αυτή η συνέντευξη μας. Κύριε Υπουργέ, ήσασταν και εσείς στο ΝΑΤΟ, στη Χάγη. Έχετε αναχωρήσει; Πού σας βρίσκουμε;

Γ. ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ:  Έχουμε αναχωρήσει και είμαι καθ’ οδόν προς το Παρίσι, όπου αύριο θα έχουμε μία πολύ κρίσιμη διμερή συνάντηση με τον Υπουργό Εξωτερικών της Γαλλίας, στο πλαίσιο της ανάπτυξης των διμερών μας σχέσεων, του συντονισμού σε θέματα περιφερειακής ασφάλειας και βεβαίως να δούμε πώς θα διαχειριστούμε τα μείζονα. Διότι, ξέρετε, μπορεί να είναι κρίσιμες στιγμές για την ελληνική εξωτερική πολιτική, αλλά είναι πιο κρίσιμες για τη διεθνή αρχιτεκτονική ασφαλείας που βάλλεται σε πολλά σημεία.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Να ξεκινήσουμε από την τελευταία εξέλιξη, από την αρνητική εξέλιξη σε σχέση με τις σεισμικές έρευνες που υπέγραψαν Λιβύη και Τουρκία να ξεκινήσουν νοτίως της Κρήτης. Τι ακριβώς συμβαίνει εκεί; Κυκλοφόρησαν χθες δύο χάρτες. Θέλω την επίσημη στάση της ελληνικής κυβέρνησης και τη δική σας, κύριε Υπουργέ.

Γ. ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ: Κατ’ αρχάς να επισημάνουμε, κυρία Κοραή, ότι η ελληνική κυβέρνηση διασφαλίζει τα κυριαρχικά της δικαιώματα στο πεδίο. Δεν είμαστε θεωρητικοί. Πράττουμε, δεν αδρανούμε. Το τελευταίο διάστημα, την τελευταία διετία, έχουμε αναπτύξει Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό που ήταν από μακρού χρόνου υπερήμερος. Αναπτύσσουμε τα θαλάσσια πάρκα. Αποδίδουμε τα οικόπεδα για έρευνες υδρογονανθράκων σε κολοσσούς. Άρα τα κυριαρχικά μας δικαιώματα στο πεδίο διασφαλίζονται. Από εκεί και πέρα είναι αυτονόητο ότι θα υπάρχουν αντιδράσεις. Ξέρετε, η Μεσόγειος είναι μία κλειστή θάλασσα, στην οποία έχουμε 21 κράτη να έλκουν αξιώσεις, 21 μεσογειακές χώρες. Είναι αναμενόμενες οι αντιδράσεις.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Εμάς όμως στην παρούσα φάση μας ενοχλούν η Τουρκία και η Λιβύη.

Γ. ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ: Με κάθε σεβασμό θα μου επιτρέψετε να πω ότι η ενόχληση δεν αναιρεί το δικαίωμα του καθενός να πράττει, αλλά να πράττει εντός του διεθνούς δικαίου. Εκείνο, το οποίο λοιπόν εμείς λέμε, ειδικά για τη Λιβύη, διότι βλέπω ότι εσχάτως η Λιβύη έχει γίνει ένα πολύ αγαπημένο θέμα στις συζητήσεις που γίνονται στην Ελλάδα. Η Λιβύη είναι ένα κράτος γειτονικό με την Ελλάδα. Από μακρού χρόνου εμείς έχουμε ζητήσει να κάνουμε οριοθέτηση με τη Λιβύη της Αποκλειστικής Οικονομικής μας Ζώνης. Δυστυχώς αυτό δεν έχει επιτευχθεί συν τω χρόνω. Είχαμε το τουρκολιβυκό μνημόνιο του 2019, το οποίο είναι ανυπόστατο προφανώς και άκυρο, διότι δεν έχει κανένα έρεισμα στο Διεθνές Δίκαιο. Κατά την κρίση της Λιβύης και της Τουρκίας παράγει αποτελέσματα. Εκείνο, το οποίο θέλω να τονίσω, είναι το ακόλουθο. Πρώτον, ότι απ’ ό,τι φαίνεται εκ πρώτης όψεως, ο χάρτης, ο οποίος διακινείται, αποδίδει τις έρευνες σε θαλάσσιες ζώνες, οι οποίες είναι νοτίως της μέσης γραμμής. Άρα ουσιαστικά το πεδίο αρμοδιότητας της Λιβύης. Άρα δεν πλήττουν ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ο πρώτος χάρτης που κυκλοφόρησε χθες τι αφορούσε; Γιατί δυο χάρτες βγήκανε.

Γ. ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ: Κυρία Κοραή, σας μιλώ για τον χάρτη εκείνο, ο οποίος τοποθετεί γεωγραφικά τα οικόπεδα, τα οποία θα αποδοθούν.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Της πετρελαϊκής εταιρείας;

Γ. ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ: Πολύ σωστά. Από εκεί και πέρα η Τουρκία ή η Λιβύη μπορούν να βγάζουν τους δικούς τους χάρτες, οι οποίοι καταλαβαίνετε ότι έχουν σχετική αξία. Θέλω να πω, δεύτερον, το γεγονός ότι, ενώ εμείς εξακολουθούμε να επιθυμούμε την οριοθέτηση με τη Λιβύη – όπως γνωρίζετε, το επόμενο διάστημα σχεδιάζω την επίσκεψή μας – δυστυχώς για μακρό χρόνο οι σχέσεις με τη Λιβύη κλυδωνίστηκαν. Και κλυδωνίστηκαν, όχι μόνο λόγω της παρουσίας της Τουρκίας στη Λιβύη. Κλυδωνίστηκαν για πολλούς λόγους.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Δεν ανησυχείτε όμως, κύριε Υπουργέ, ότι θα γίνει επίσκεψή σας τον Ιούλιο σε ένα εχθρικό περιβάλλον; Γιατί και ο Χαφτάρ από τη μία και η υπόλοιπη πολιτική ηγεσία της Λιβύης από την άλλη, ουσιαστικά έχουν εναρμονιστεί και είναι υπέρ της Τουρκίας και εναντίον ημών. Μας καταγγέλλουν κιόλας με ανακοινώσεις τους.

Γ. ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ: Θα μου επιτρέψετε να πω ότι είναι μία μάλλον εύκολη ανάγνωση αυτή την οποία καταγράψατε υπό την εξής έννοια. Εδώ η Λιβύη είναι ένα κράτος, το οποίο είναι ουσιαστικά ένα διχασμένο κράτος.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Σωστά.

Γ. ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ: Είναι ένα κράτος, στο οποίο αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει μία πολιτική ενότητα, δεν υπάρχει ένας ενιαίος συνομιλητής. Άρα το εγχείρημα από μόνο του έχει πολύ μεγάλη δυσκολία. Η Λιβύη είναι ένα πρόβλημα γενικά γεωπολιτικό, όχι μόνο για την Ελλάδα. Είναι πρόβλημα και για την Ιταλία, όπου επίσης έχει αυξημένες μεταναστευτικές ροές από τη δυτική Λιβύη. Και είναι ένα πρόβλημα συνολικά για την Ευρώπη. Τι πράττουμε λοιπόν εμείς κύριε Τάκη; Τις τελευταίες δύο ημέρες, εγώ ο ίδιος συναντήθηκα με τον Επίτροπο Μετανάστευσης, με την Επίτροπο Μεσογείου, με το γραφείο της Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Είχα συνομιλίες με τον Ιταλό ομόλογό μου.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Τον κ. Tajani.

Γ. ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ: Και με άλλους Ευρωπαίους για να συντονίσουμε τη δράση μας. Και θεωρώ ότι το θέμα της Λιβύης θα τεθεί σήμερα και στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις Βρυξέλλες και αναμένω ότι θα υπάρχει μία σαφής τοποθέτηση εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε σχέση με την ανυπαρξία του τουρκολιβυκού μνημονίου. Άρα, σε ό,τι αφορά τη διασφάλιση των δικών μας συμφερόντων, έχουν γίνει όλες οι αναγκαίες κινήσεις. Θέλω όμως να πω κάτι, αν μου επιτρέπετε, το οποίο μου προκαλεί μια κατάπληξη, διότι, ξέρετε, πολλές φορές από άγνοια ή από ιδιοτέλεια, τα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής είναι ένα εύπεπτο αφήγημα για πολλούς, οι οποίοι προτρέχουν. Διάβασα χτες ανακοινώσεις, παραδείγματος χάριν, της αντιπολίτευσης που έσπευσαν να καταδικάσουν, πριν ακόμα διαβάσουν τον χάρτη, όπως παλαιότερα συνέβη να σπεύδουν να βγάλουν ανακοινώσεις πριν διαβάσουν δικαστικές αποφάσεις. Θέλω να σας πω το ακόλουθο και το λέω με κάθε ειλικρίνεια. Η ελληνική εξωτερική πολιτική δεν διστάζει πουθενά. Θα ασκούμε κάθε φορά τα κυριαρχικά μας δικαιώματα. Σε πολλές περιπτώσεις ακούω κι εγώ και γίνομαι εύκολος στόχος για αυτό. Ακούω ότι η Ελλάδα διστάζει να ασκήσει τα δικαιώματά της, η Ελλάδα είναι εφεκτική…

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ο κ. Σαμαράς είπε ότι είστε η κυβέρνηση του ‘’ό,τι πείτε’’.

Γ. ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ: Πολύ ωραία λοιπόν. Θέλω λοιπόν να πω το εξής. Ότι όταν μας κατηγορούν ότι δεν πράττουμε, θα πρέπει να είναι έτοιμοι όλοι. Ότι όταν πράττουμε, γιατί εμείς δεν διστάζουμε και δεν φοβόμαστε, ότι θα έχουμε αντιδράσεις. Οι όποιες αντιδράσεις είναι υπολογισμένες. Βεβαίως και δεν αιφνιδιαστήκαμε κυρία Κοραή και κύριε Τάκη, από τις αντιδράσεις της Λιβύης, αλίμονο να μην τις περιμέναμε, όπως περιμέναμε και τις αντιδράσεις της Τουρκίας στο Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι η Ελλάδα δεν θα ασκήσει τα δικαιώματά της. Και τουλάχιστον όσο εγώ βρίσκομαι στο Υπουργείο Εξωτερικών, θέλω να το πω με κάθε κατηγορηματικότητα, ότι η Ελλάδα θα ασκεί τα δικαιώματά της, ανεξάρτητα από τη γκρίνια, η οποία θα εκφράζεται. Ακούω λοιπόν, με ορισμένες επιφυλάξεις για το τι κάνει η Ελλάδα, ότι έχουμε απανωτές διπλωματικές ήττες.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Υποχωρήσεις..

Γ. ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ: Επειδή ο καθένας μπορεί να λέει ότι θέλει. Θέλω να είμαι σαφής. Είναι υποχώρηση το γεγονός ότι η Ελλάδα έχει για πρώτη φορά Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό; Είναι υποχώρηση το γεγονός ότι δώσαμε οικόπεδα σε εκμετάλλευση σε αμερικανικούς κολοσσούς; Είναι υποχώρηση το γεγονός ότι εκδώσαμε τα θαλάσσια πάρκα; Είναι υποχώρηση, ότι έχουν ελαχιστοποιηθεί οι μεταναστευτικές ροές; Είναι υποχώρηση το γεγονός ότι έχουν ελαχιστοποιηθεί οι παραβιάσεις του εναέριου χώρου; Είναι υποχώρηση το γεγονός ότι η Ελλάδα είναι στις 15 χώρες που συγκαθορίζουν την παγκόσμια αρχιτεκτονική ασφαλείας σχεδόν ομόφωνα από τα 195 κράτη του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών; Είναι υποχώρηση το γεγονός ότι χάρη και στην Ελλάδα αυτή τη στιγμή το Κυπριακό βρίσκεται στην κορυφή της ατζέντας του Γενικού Γραμματέα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών; Όλα αυτά, εγώ δεν θα μιλήσω για το δικό μου έργο, αλλά κάποια στιγμή εκείνοι οι οποίοι, ιδιοτελώς σκεπτόμενοι, θέτουν θέματα εξωτερικής πολιτικής, θα πρέπει να σκεφτούν τη ζημιά που κάνουν. Όταν αυτή τη στιγμή η Ελλάδα βρίσκεται στο προσκήνιο, δίνει αγώνες στο δυσκολότερο μεταπολεμικό περιβάλλον που έχει γνωρίσει τα τελευταία 75 χρόνια η Ευρώπη και κατακτά τη θέση που της ανήκει.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Αυτό αφορά και τον κύριο Σαμαρά;

Γ. ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ: Χθες, κυρία Κοραή, ήμουν ο μόνος Ευρωπαίος ο οποίος συνάντησε κατ’ ιδίαν, επί μακρόν, τον Υπουργό Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών. Ήμουν εκείνος, ο οποίος συνάντησε τον Γερμανό ομόλογό μου, την Καναδή ομόλογό μου, τον Ιταλό. Η Ελλάδα είναι παντού στο προσκήνιο. Τις τελευταίες ημέρες, είχα συνομιλία με δεκαπέντε Υπουργούς Εξωτερικών της ευρύτερης περιοχής για τις εξελίξεις. Ξέρετε, πόσες είναι οι χώρες και οι Υπουργοί Εξωτερικών που αυτή τη στιγμή μπορούν να συνομιλούν με όλους, με όρους πραγματικής σταθερότητας;

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Άρα, φανταζόμαστε ότι στον κ. Rubio, θέσατε το θέμα του τουρκολιβυκού συμφώνου, έτσι δεν είναι; Και των συμπεριφορών της Λιβύης και της Τουρκίας;

Γ. ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ:  Τέθηκαν όλα τα ζητήματα. Όπως επίσης, τέθηκαν και σε ευρωπαϊκό επίπεδο και θα αναμένετε τις εξελίξεις, οι οποίες θα τεθούν. Θέλω να σας πω, – επειδή επιμένετε, βλέπω, στο θέμα του τουρκολιβυκού – στο ζήτημα του τουρκολιβυκού. Καταλαβαίνουμε τη θέση, η οποία εκφράζεται ότι είναι κάτι σχεδόν κεκτημένο, ιερό για την Τουρκία και τη Λιβύη. Υπάρχει όμως κάτι, το οποίο είναι πάνω από τα μνημόνια και τις συμφωνίες, που είναι το Διεθνές Δίκαιο. Και τα όπλα, τα οποία διαθέτει η Ελλάδα, θα ενεργοποιηθούν στον χρόνο και με τον τρόπο που πρέπει.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Υπουργέ, θα σας το ρωτήσω απλά. Μπορεί να ξαναδούμε το Oruc Reis;

Γ. ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ: Δεν ξέρω. Ξέρετε, σε μια τέτοια ρευστή κατάσταση το μόνο, το οποίο είναι προβλέψιμο είναι η ασυμμετρία και το απρόβλεπτο. Δεν μπορείς πλέον με κανένα τρόπο στην εξωτερική πολιτική να κάνεις ασκήσεις προβλεψιμότητας. Εκείνο, το οποίο κάνεις, είναι οι ασκήσεις ετοιμότητας. Η απάντηση είναι ότι εμείς είμαστε έτοιμοι για όλα τα σενάρια. Έχουμε αυτή τη στιγμή την ισχύ, έχουμε τις συμμαχίες να μπορέσουμε να το πράττουμε, έχουμε μία πάρα πολύ ισχυρή εθνική άμυνα, η οποία έχει ενδυναμωθεί σε προσωπικό, σε εξοπλισμούς, σε ικανότητα. Έχουμε ευτυχώς, πολιτική σταθερότητα που είναι κάτι σπάνιο στην Ευρώπη. Η οικονομία μας πηγαίνει καλά, η διπλωματία μας είναι πολύ ισχυρή, έχει μεγάλο αποτύπωμα. Μπορούμε να προκαλούμε συζητήσεις στο Συμβούλιο Ασφαλείας. Δεν έχουμε κανέναν απολύτως φόβο.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Δεν μου απαντήσατε στο ερώτημά μου, άμα σε αυτούς, οι οποίοι τώρα κάνουν τόσο έντονη κριτική και στο εσωτερικό και ζημιά – στην ουσία, κάνουν ζημιά, χρησιμοποιήσατε αυτή τη λέξη – αν αυτό αφορά και τον πρώην Πρωθυπουργό, τον κύριο Σαμαρά;

Γ. ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ: Δεν θα κάνω κριτική για κανέναν προσωπικά. Εκείνο, το οποίο θα κάνω ως σκέψη, είναι ότι αυτού του τύπου ο πολιτικός μηδενισμός, να μην αποδέχεσαι οτιδήποτε θετικό και να αναζητείς το αρνητικό σε ζητήματα, τα οποία είναι πολύ υψηλής ευαισθησίας για τη χώρα και για τους Έλληνες, και σε αυτή τη συγκυρία που ολόκληρος ο κόσμος κλυδωνίζεται, παραγωγικό δεν είναι για την πατρίδα.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Μάλιστα. Τώρα να σας ρωτήσω κάτι, κύριε Υπουργέ, γιατί είπατε πριν ότι είμαστε έτοιμοι να ασκήσουμε τα κυριαρχικά μας δικαιώματα. Εάν η Τουρκία ή η Λιβύη ξεφύγουν από τα οικόπεδα που έχουν ανακοινώσει και μπουν στην ΑΟΖ που έχει οριοθετήσει η Ελλάδα με την Αίγυπτο, θα ασκήσουμε τα κυριαρχικά μας δικαιώματα; Και τι θα σημαίνει αυτή η άσκηση;

Γ. ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ: Αυτό δεν θα επιτραπεί να συμβεί. Σας το λέω κατηγορηματικά, κύριε Τάκη. Υπάρχουν οι διαδικασίες, υπάρχουν τα φόρα εκείνα, τα οποία θα σταματήσουν την οποιαδήποτε δράση ενάντια στο Διεθνές Δίκαιο.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Απάντηση επί του πεδίου θα υπάρξει;

Γ. ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ: Εμείς, δόξα τω Θεώ, έχουμε ερείσματα τα οποία έχουν λίγες χώρες. Θα το επαναλάβω, διότι έχει πάρα πολύ μεγάλη σημασία. Η Ελλάδα είναι μεταξύ των 10 εκλεγμένων χωρών που, για το 2025 και το 2026, συγκαθορίζουν την παγκόσμια αρχιτεκτονική ασφαλείας. Αυτό λέει πολλά, ας μην το υποτιμούμε.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Επί του πεδίου θα υπάρξει δράση; Δηλαδή αν δείτε τουρκικά ή λιβυκά πλοία να πάνε στην ΑΟΖ που έχει υπάρξει μεταξύ Ελλάδας και Αιγύπτου, εκεί θα υπάρξει και επί του πεδίου απάντηση;

Γ. ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ: Υπάρχουν σενάρια για όλες τις περιπτώσεις. Αυτό θέλω να σας πω. Καταλαβαίνετε ότι δεν μπορώ να σας μιλήσω για θέματα που άπτονται της εθνικής ασφάλειας.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Αυτό που μας λέτε λέει πολλά.

Γ. ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ: Θέλω να σας πω ότι υπάρχει ο σχεδιασμός για τα πάντα. Υπάρχει το ΚΥΣΕΑ, το οποίο οργανώνει όλα τα σενάρια και αυτή τη στιγμή είμαστε απολύτως προετοιμασμένοι.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:  Μάλιστα. Ιερά Μονή Σινά στην Αίγυπτο. Ένα «κατηγορώ» που δέχεται η κυβέρνηση είναι ότι έδωσε το πράσινο φως να πάρει η Αίγυπτος 4 δισ. από την Ευρωπαϊκή Ένωση, χωρίς να έχει εξασφαλίσει πριν την Ιερά Μονή του Σινά, όπου αμφισβητείται το ιδιοκτησιακό καθεστώς και είναι στον αέρα. Ήταν μια αρνητική εξέλιξη και παρά τις διαβεβαιώσεις που είχε δώσει ο κύριος Sisi, εδώ, στην Αθήνα. Τι απαντάτε;

Γ. ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ: Και πάλι νομίζω ότι υπάρχει μία σαφέστατη παραχάραξη των γεγονότων, στο πλαίσιο ακριβώς αυτού του του πολιτικού καιροσκοπισμού, στον οποίο, το τελευταίο διάστημα, φαίνεται να επιδίδεται ένα μέρος της πολιτικής σκηνής της χώρας. Τι έχουμε εδώ; Έχουμε μία περίπτωση της Ιεράς Μονής – πράγματι, είναι μια εμβληματική μονή ελληνορθόδοξης λατρείας στο Σινά. Είναι η μακροβιότερη εν ενεργεία Μονή και για αυτό το λόγο έχει ένα πολύ υψηλό συμβολισμό για την πατρίδα μας και για τον Χριστιανισμό ολόκληρο. Εκεί λοιπόν, χωρίς να υπάρχει οποιαδήποτε αναγνώριση της νομικής υπόστασης της Μονής – δυστυχώς δεν είναι κάτι σημερινό κυρία Κοραή, δεκαπέντε αιώνες δεν υπήρξε αναγνώριση της νομικής υπόστασης. Γνωρίζετε, ότι ακόμη και οι μοναχοί, οι οποίοι βρίσκονται μέσα στην Μονή, είναι στην πραγματικότητα στην καλή προαίρεση των Αιγυπτίων, διότι εγκαταβιούν εκεί με θεωρήσεις μηνιαίες. Εάν δηλαδή, αυτή τη στιγμή, η Αίγυπτος αποφάσιζε να σταματήσει την λειτουργία της Μονής, θα μπορούσε να το πράξει πολύ εύκολα και ανεξαρτήτως του καθεστώτος του ιδιοκτησιακού. Άρα, δεν είναι τόσο απλά αυτά τα πράγματα.

Προέκυψε το ζήτημα αυτό από μία δίκη που άνοιξε ο τοπικός κυβερνήτης. Το δικαστήριο έκρινε εκείνα, τα οποία έκρινε. Είχε μία θετική στάση σε ό,τι αφορά τον χαρακτήρα της Μονής, ότι δεν μπορεί να αλλοιωθεί. Είχε μία αρνητική στάση στα ζητήματα ιδιοκτησίας, θεωρώντας ότι κηρυγμένοι αρχαιολογικοί χώροι, όπως συμβαίνει σε όλες τις χώρες, δεν μπορούν να ανήκουν σε ιδιώτες. Εκείνο, το οποίο εμείς αμέσως πράξαμε, ήταν να έρθουμε σε συνεννόηση με την αιγυπτιακή κυβέρνηση. Ήδη βρισκόμαστε σε προχωρημένο στάδιο συζητήσεων, έτσι ώστε να έχουμε τα ακόλουθα. Πρώτον, να διασφαλιστεί η νομική υπόσταση προστασία της Μονής, κάτι που θα γίνει για πρώτη φορά σε 15 αιώνες. Να έχουμε μία συνέχεια της Μονής. Δηλαδή, να μπορούν να εγκαταβιούν οι μοναχοί επί μακρόν, και όχι να εξαρτώνται από ανανεώσεις θεωρήσεων. Να διασφαλίσουμε κατά το δυνατόν το ιδιοκτησιακό καθεστώς των λατρευτικών χώρων της Μονής και να έχουμε στην πραγματικότητα, για πρώτη φορά σε δεκαπέντε αιώνες, την αναγνώριση εκ μέρους του αιγυπτιακού κράτους του ειδικού καθεστώτος της Μονής.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Πότε θα ξαναπάτε στην Αίγυπτο;

Γ. ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ:  Αυτό θέλω να πω ρητά, με κάθε σεβασμό σε εκείνους που μπορεί να έχουν αντίρρηση στα πράγματα, ότι είναι κάτι το οποίο είναι μνημειώδες. Δηλαδή, μπορεί αυτή τη στιγμή να γκρινιάζουν ορισμένοι για το γεγονός ότι προκλήθηκε μια δικαστική απόφαση, αλλά δικαστικές αποφάσεις μπορεί να προκύψουν οπουδήποτε. Εκείνο όμως το οποίο έχει σήμερα σημασία είναι τι θα γίνει με τη Μονή. Εγώ έχω δει τους Σιναΐτες μοναχούς πολλές φορές από τότε που προέκυψε το ζήτημα. Δεν είχα εγώ την ευθύνη προφανώς των διαπραγματεύσεων μέχρι πρότινος. Το ανέλαβα εκ των υστέρων. Ναι, τους έχω δει πολλές φορές. Θέλω να πω, να τονίσω ιδιαίτερα, ότι στηρίζουν και οι ίδιοι την ελληνική πολιτεία στην προσπάθεια που κάνει να ρυθμίσει το ειδικό καθεστώς της Ιεράς Μονής. Είμαστε απολύτως συντεταγμένοι, όπως συντεταγμένοι είμαστε και με το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Η κυβέρνηση, η Αιγυπτιακή, είναι νομίζω σε καλή προαίρεση να μπορέσει να προωθήσει τα ζητήματα αυτά.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ναι, αλλά αντιδρά στο ιδιοκτησιακό καθεστώς.

Γ. ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ: Και θέλω να πω, κυρία Κοραή, για εκείνους οι οποίοι βλέπουν τα πράγματα με μια απλοϊκότητα επικίνδυνη, ότι η Αίγυπτος για τα στρατηγικά συμφέροντα της πατρίδας μας είναι πάρα πολύ κρίσιμη. Δεν χρειάζεται να αναφερθώ ιδιαίτερα γιατί είναι κρίσιμη. Ας δει κανείς την γειτονιά της Αιγύπτου, που είναι η χειρότερη γειτονιά της υφηλίου. Ας δει την στάση της στα ζητήματα, τα οποία έχουν προκύψει. Μόλις προχθές, κυρία Κοραή, στον Οργανισμό Ισλαμικής Συνεργασίας, έξι χώρες του ισλαμικού τόξου, μεταξύ των οποίων ηγέτιδα η Αίγυπτος, αντέκρουσαν τις προσπάθειες που έγιναν να υπάρξει ψήφισμα υπέρ των κατεχομένων και κατά της ελληνικής πολιτείας σε σχέση με τη μουσουλμανική μειονότητα. Αντέλεξαν οι Αιγύπτιοι και άλλες πέντε χώρες. Αυτά δεν έγιναν τυχαία, κυρία Κοραή. Έγιναν χάρη στις συμμαχίες, τις οποίες έχει χτίσει η Ελλάδα, τις αδελφικές σχέσεις που έχουμε με την Αίγυπτο και θα συνεχίσουμε να τις έχουμε. Όσοι επενδύουν πάνω σε αυτού του τύπου την απλοϊκή πολιτική προσέγγιση των γεωπολιτικών ζητημάτων κάνουν πάρα πολύ κακό.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Άρα, εκτιμάτε ότι το θέμα αυτό που άνοιξε με τη Μονή Σινά θα έχει αίσιο τέλος; Και πότε θα ξαναπάτε στην Αίγυπτο;

Γ. ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ: Θεωρώ ότι βρισκόμαστε σε ένα καλό επίπεδο συνεργασίας. Θεωρώ ότι το αμέσως επόμενο διάστημα θα έχουμε εξελίξεις. Αν απαιτηθεί θα έχουμε και νέα συνάντηση με τον Αιγύπτιο Υπουργό Εξωτερικών. Είδα με ικανοποίηση ότι δημοσίευσε σήμερα ένα άρθρο στην «Καθημερινή», στο οποίο εκφράζεται για τα ζητήματα αυτά, υιοθετώντας την άποψη για τον διαρκή ελληνορθόδοξο λατρευτικό χαρακτήρα της Μονής. Θεωρώ ότι η καλή συνεργασία των δύο χωρών θα οδηγήσει σε καλά αποτελέσματα.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Υπουργέ, ο Πρωθυπουργός θα πάει τελικά; Ή, μάλλον, θα συνεδριάσει το Ανώτατο Συμβούλιο μέσα στον Ιούλιο για να πάει ο Πρωθυπουργός, εσείς και όλη η ελληνική αποστολή;

Γ. ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ: Το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας με την Τουρκία θα γίνει το επόμενο διάστημα. Δεν μπορώ να σας πω χρόνο. Και δεν μπορώ να σας πω χρόνο, διότι αυτή τη στιγμή ο χρονισμός είναι πολυσύνθετος. Θέλω να σας πω ότι για εμάς – και νομίζω και για την Κύπρο – πιο κρίσιμο από το Ανώτατο Συμβούλιο είναι η διευρυμένη διάσκεψη του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών που θα γίνει για το Κυπριακό. Είναι μία εξαιρετικά κρίσιμη συνάντηση. Θα γίνει εντός του Ιουλίου, δεν έχει καθοριστεί ακόμη ο χρόνος και πιθανότατα θα είναι στη Νέα Υόρκη, οπότε εξαρτάται από αυτό το πότε θα το προσδιορίσουμε.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Άρα, βλέπω από φθινόπωρο να πηγαίνει.

Γ. ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ: Όχι, δεν μπορώ να σας το πω αυτό. Ελπίζω ότι θα μπορέσουμε να βρούμε τις ημερομηνίες. Θέλω όμως να πω ότι ο δομημένος διάλογος με την Τουρκία – γιατί αυτή είναι η ιδιαιτερότητα του διαλόγου την τελευταία διετία – δηλαδή και ο Πολιτικός Διάλογος και τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης και η Θετική Ατζέντα, συνεχίζουν κανονικά. Θα έχουμε και το Ανώτατο Συμβούλιο όταν μπορέσουν οι δύο ηγέτες να συγχρονιστούν.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Τώρα, επειδή είπατε για την Τουρκία. Υπάρχει μια πολύ μεγάλη συζήτηση, κύριε Υπουργέ, για τη συμμετοχή της Τουρκίας στους αμυντικούς μηχανισμούς της Ευρώπης. Πρόσφατα ο Υπουργός Άμυνας, ο κ. Δένδιας, χαρακτήρισε τον κανονισμό SAFE ως «κανονισμό της κερκόπορτας», ενώ ο πρώην Πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής για το ίδιο θέμα είπε ότι κινδυνεύουμε να γίνουμε όμηροι της Τουρκίας. Θεωρείτε ότι μπορούμε να μπλοκάρουμε την Τουρκία ως προς τη συμμετοχή της στους αμυντικούς μηχανισμούς ή είναι κάτι που έχει τελειώσει και η Τουρκία θα είναι έτσι και αλλιώς; Και είναι όντως «κερκόπορτα» ο μηχανισμός;

Γ. ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ: Να ξεκινήσουμε από την παραδοχή ότι η Τουρκία έχει αναπτύξει μια αμυντική βιομηχανία που έχει καταστεί πράγματι ένα όπλο διπλωματικό για την χώρα αυτή. Τις τελευταίες δεκαετίες έχει φτάσει σε ένα επίπεδο εσωτερικής αμυντικής βιομηχανίας που της επιτρέπει να έχει λόγο, ιδιαίτερα τώρα που αντιλαμβανόμαστε όλοι την αξία της αμυντικής συνεργασίας σε διεθνές επίπεδο και ειδικώς της στρατηγικής αυτονομίας της Ευρώπης. Από την άλλη πλευρά, επειδή ακούω αυτά τα περί μπλοκαρίσματος και βέτο και τα λοιπά, θα σας πω το ακόλουθο. Τα πράγματα είναι πολύ σαφή. Ο κανονισμός αυτός – διότι εδώ πρόκειται για έναν κανονισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δηλαδή να το πω απλά για ένα νομοθετικό κείμενο της Ευρωπαϊκής Ένωσης – ψηφίζεται με πλειοψηφία, με ειδική πλειοψηφία. Δεν έχει βέτο η κάθε χώρα. Δεν μπορούμε να μπλοκάρουμε τον κανονισμό αυτό. Όποιος το λέει αυτό, το λέει είτε επειδή δεν γνωρίζει, είτε επειδή θέλει από αυτό να προβάλει κάτι διαφορετικό. Σας το λέω λοιπόν ρητά: ο κανονισμός δεν μπορεί να μπλοκαριστεί από καμία χώρα.

Δεν μπορεί λοιπόν να μπλοκάρει τον κανονισμό αυτό και ούτε μπορούσε να τον μπλοκάρει, διότι, πράγματι, υπάρχει μία διαμορφωμένη πλειοψηφία κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία θέλει, όχι μόνο την Τουρκία, αλλά θέλει όλες τις τρίτες χώρες, δηλαδή τα μη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης που ανήκουν στο ΝΑΤΟ. Είναι και οι Ηνωμένες Πολιτείες και το Ηνωμένο Βασίλειο. Γιατί; Διότι αυτό που ενδιαφέρει τους Ευρωπαίους είναι να ανοίξει η αγορά, έτσι ώστε να μπορούν, να το πω απλά, να ψωνίζουν φθηνότερα και να μην επενδύουν τεράστιους πόρους.

Από την άλλη πλευρά, η Ελλάδα και ορισμένες άλλες χώρες έχουν αντίρρηση στο να μπορεί ανά πάσα στιγμή να συμμετέχει στα προγράμματα SAFE – το οποίο είναι ένα εφάπαξ πρόγραμμα, δεν είναι διαρκές πρόγραμμα – να συμμετέχει οποιαδήποτε χώρα άνευ ετέρου. Τι είπαμε λοιπόν; Είπαμε ότι για να μπορεί να συμμετέχει η κάθε χώρα στα αμυντικά προγράμματα SAFE της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα πρέπει πριν να υπογραφεί μία συμφωνία διμερής μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της τρίτης χώρας. Δηλαδή, να το πω απλά. Εάν θέλει η Τουρκία να μπει στα προγράμματα αυτά, θα πρέπει πριν να υπογραφεί μία συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας. Σε αυτήν τη συμφωνία θα υπάρχει ομοφωνία. Άρα, ενόσω δεν προβλεπόταν, για τον κανονισμό τον ίδιο, δικαίωμα βέτο και θα μπορούσε πολύ εύκολα να πει η Ευρώπη στον κανονισμό και να περάσει με πλειοψηφία ότι, ξέρεις, και η Τουρκία και οι Ηνωμένες Πολιτείες και το Ηνωμένο Βασίλειο και ο Καναδάς μπορούν να συμμετέχουν, δεν ειπώθηκε αυτό, αλλά, χάρη στην πολύ έντονη διπλωματία που αναπτύξαμε, είπαμε ότι χρειάζεται ένα δεύτερο στάδιο, στο οποίο δεύτερο στάδιο η Ελλάδα μπορεί να αντιλέξει.

Άρα, όχι μόνο δεν επρόκειτο περί αποτυχίας υπό τις συνθήκες, αλλά εμείς δημιουργήσαμε από το μηδέν ένα στάδιο, στο οποίο εμείς θα έχουμε καθοριστικό λόγο. Εάν αυτό δεν είναι υπό τις συνθήκες μια επιτυχής διπλωματία, δεν μπορώ να σας πω κάτι άλλο. Εγώ ξέρω το ακόλουθο. Ότι εδώ υπάρχουν διαδικασίες, οι οποίες οφείλουν να τηρούνται. Εγώ σέβομαι την οποιαδήποτε διαφορετική άποψη. Εκείνος, ο οποίος θεωρεί ότι θα μπορούσε να κάνει κάτι το οποίο να είναι πιο αποτελεσματικό και πιο ωφέλιμο για τη χώρα, ας έρθει να το πει, αλλά να το πει με δεδομένα. Εάν θεωρεί ότι θα μπορούσαμε να μπλοκάρουμε τον κανονισμό, να το πει, απλά θα του παραθέσω το άρθρο της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης που δεν επιτρέπει το βέτο στην περίπτωση αυτή. Άρα εμείς, ενόσω δεν προβλεπόταν βέτο, το δημιουργήσαμε χάρη στη διπλωματική μας στρατηγική. Και θέλω να σκεφτείτε και το γεγονός ότι συνυπέγραψε τον κανονισμό και η Κύπρος, που έχει έναν λόγο παραπάνω να μην θέλει την Τουρκία στα αμυντικά.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Σας ευχαριστούμε πάρα πολύ, κύριε Υπουργέ. Νομίζω μας δώσατε πολύ καθαρές απαντήσεις και για το λιβυκό και για το Σινά και για τον Μηχανισμό. Και απάντησε με τον δικό του τρόπο, πολλές φορές και ευθέως, στις επικρίσεις που δέχεται και εκτός Νέας Δημοκρατίας, και εντός τειχών. Τώρα, αυτό το εντός τειχών, δεν έχω καταλάβει γιατί δέχεστε και εντός των τειχών επιθέσεις, κύριε Υπουργέ.

Γ. ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ: Θέλω να σας πω, κύριε Τάκη και κυρία Κοραή, ότι πολλές φορές η ευπρέπεια ενός ανθρώπου γίνεται αντιληπτή ως αδυναμία. Θέλω να σας πω ότι δεν είναι καθόλου έτσι. Και μπορεί εγώ να μην έχω ως εκ της θέσεώς μου τα πολιτικά ερείσματα που μπορεί να διαθέτουν άλλοι. Εγώ στηρίζομαι πάντοτε στον ορθό λόγο. Και έχω πάντοτε ως βασικό και μόνο μου γνώμονα το εθνικό συμφέρον. Θα συνεχίσω να το πράττω. Θα παραμείνω ευγενής και ευπρεπής, αλλά θα πρέπει όλοι να αντιλαμβανόμαστε ότι με τα εθνικά δεν παίζουμε. Ας βρούμε ένα άλλο πεδίο πολιτικού παιχνιδιού, αλλά όχι τα εθνικά.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Μάλιστα. Σαφέστατος. Ευχαριστούμε πολύ, κύριε Υπουργέ, και για την ευγένειά σας προσυπογράφουμε και εμείς. Ευχαριστούμε πολύ. Καλημέρα